Martin Halle, Melanie Heitkamp. Prevention of cardiovascular disease: does ‘every step counts’ apply for occupational work? Eur Heart J 2021 online
W European Heart Journal ukazała się praca dotycząca wysiłku fizycznego w oparciu o Copenhagen General Population Study, dużą duńską kohortę 104 046 osób dorosłych. Dane wyjściowe zbierano w latach 2003–2014, mediana obserwacji wyniosła 10 lat.
W analizie wieloczynnikowej, uwzględniającej takie czynniki zakłócające jak status społeczno-ekonomiczny, styl życia i warunki życia, potwierdzono hipotezę, że aktywność fizyczna w czasie wolnym jest związana ze zmniejszeniem liczby poważnych niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych (MACE), a także śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny, podczas gdy zawodowa aktywność fizyczna wiąże się ze zwiększonym ryzykiem. Zależność tę nazwano „paradoksem aktywności fizycznej”.
W porównaniu do niskiej aktywności fizycznej w czasie wolnym, osoby ze średnią, wysoką bardzo wysoką aktywnością miały niższe ryzyko MACE o odpowiednio 10%, 18% i 9%. Z kolei dla podobnych przedziałów aktywności w pracy porównaniu z niską aktywnością ryzyko rosło o 4% (NS), 15% i 35%.
Dane te pozostają w sprzeczności z zaleceniami dotyczącymi aktywności fizycznej (WHO 2020), które nie rozróżniają form aktywności (w czasie wolnym, przy domowych obowiązkach, przy przemieszczaniu się, w pracy) i uznają, że „każdy krok się liczy” (every step counts). Zalecenia powstały w oparciu wcześniejsze analizy tego zagadnienia.
Autorzy edytorialu podają możliwe przyczyny zaobserwowanej zależności. Wysiłek w czasie wolnym i w czasie pracy mają inny charakter. Wysiłek w czasie wolnym to częściej ćwiczenia aerobowe, podczas gdy aktywność w pracy polega głównie na powtarzających się krótkotrwałych wysiłkach oporowych, często bez wystarczającego czasu na regenerację. Takiego rodzaju wysiłkowi towarzyszy podwyższenie ciśnienia tętniczego. Ponadto pracownicy wykonujący ciężkie prace fizyczne mogą być szczególnie narażeni na czynniki takie jak praca zmianowa, hałas lub zanieczyszczenie powietrza.
Zdaniem autorów należy:
– Przeprowadzić badania dla zdefiniowania pracowników z grup wysokiego ryzyka i ocenić określone psychologiczne i środowiskowe stresory. Opracować interwencje zmniejszające to ryzyko
– Skłonić pracodawców do zapewnienia odpowiednich przerw w pracy i czasu na regenerację
– Zwracać szczególną uwagę na inne czynniki ryzyka u pracowników fizycznych (waga, palenie, spożycie alkoholu).
Profesjonaliści medyczni powinni mieć na uwadze zwiększone ryzyko u osób wykonujących ciężkie prace fizyczne i promować zdrowy styl życia już we wczesnym etapie.
Opracowano na podstawie: European Heart Journal
Marcin Kargul