Pandemia COVID-19 znacząco wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie, a także społeczne, ekonomiczne i inne aspekty codziennego życia. Wpływ COVID-19 na kontrolę ciśnienia krwi i nadciśnienie nie został jeszcze niedostatecznie zbadany.
Autorzy, w tym z Polski, przedstawiają na łamach Journal of Hypertension przegląd potencjalnych zmian w czynnikach stylu życia oraz zmian środowiskowych, które mogą wpływać na kontrolę ciśnienia tętniczego i ryzyko sercowo-naczyniowe podczas pandemii. Uwzględniony jest wpływ na aktywność fizyczną, wzorce żywieniowe czy spożycie alkoholu i wynikające z tego konsekwencje, na przykład wzrost masy ciała. Istotne są też takie czynniki jak palenie, stres emocjonalny / psychologiczny, zmiany wzorców snu i rytmu dobowego.
Aktywność fizyczna:
W badaniu obejmującym blisko pół miliona osób stwierdzono zmniejszenie dziennej liczby kroków o 27% (z dużą zmiennością: od 7% w Szwecji do 49% we Włoszech). Szacuje się, że może to wiązać się z wyższymi o ok. 7 mm Hg wartościami ciśnienia skurczowego.
Przyrost wagi:
Badania ankietowe wskazują, że w okresie lockdown co druga osoba przyznaje się do spożywania większej ilości pokarmów, w tym przekąsek. U około jednej trzeciej odnotowano przyrost wagi, średnio o 3 kg.
Spożycie alkoholu:
Dane rynkowe w USA wskazują na wzrost zakupów alkoholu w sklepach o 55%, częściowo może to jednak wynikać z zamknięcia barów i restauracji. Nie ma na razie danych w ewentualnym wpływie wzrostu spożycia alkoholu na wartości ciśnienia, ale można tego oczekiwać, zarówno w populacji ogólnej jak i u hypertoników.
Palenie:
Jest możliwe, że okres samoizolacji i ograniczeń w okresie pandemii COVID-19 może być wykorzystany przez niektórych palaczy jako okazja do rzucenia palenia a dystansowanie społeczne pozwala na uniknięcie społecznego aspektu palenia, zwłaszcza jeśli nikt inny nie pali w domu. Z drugiej strony, zwiększony stres związany z potencjalnie śmiertelną chorobą, możliwość utraty pracy, poczucie niepewności, zamknięcia i nudy, mogą zwiększać chęć na papierosa.
Stres, depresja, stany lekowe:
W reprezentatywnej próbie dorosłej populacji amerykańskiej w okresie kwiecień-maj 2020 r., w porównaniu z analogicznym okresem 2019 r., stwierdzono 3-4 krotnie częstsze zaburzenia psychiczne (stany lękowe 30,8% vs 8,2%, depresja 23,5% vs 6,6%)
Autorzy omawiają także inne czynniki, jak problemy rodzinne, spożycie sodu (wzrost sprzedaży produktów wysoko przetworzonych), problemy ekonomiczne, utrudnienia w dostępie do opieki medycznej. Niektóre zmiany mogą być potencjalnie korzystne, jak ograniczenie zanieczyszczenia powietrza i hałasu, zmniejszenie stresu w pracy czy wydłużenie snu.
Zdaniem autorów istnieje potrzeba przeprowadzenia odpowiednich badań obserwacyjnych nad wzorcami kontroli ciśnienia tętniczego podczas pandemii, na przykład rejestrów lub badań kohortowych.
Opracowano na podstawie: Journal of Hypertension, 29 stycznia 2020
Marcin Kargul