Pół wieku badań nad procesem starzenia. Perspektywy

Linda P. Fried,  John W. Rowe. Health in Aging — Past, Present, and Future. N Engl J Med 2020; 383:1293-1296

W ostatnich 5 dekadach oczekiwana długość życia osób w wieku 65 lat w Stanach Zjednoczonych rosła średnio o jeden miesiąc rocznie.  W tym okresie poczyniono ogromny postęp naukowy w zrozumieniu procesu starzenia się.

Eksperymenty zidentyfikowały kilka czynników i interwencji wiążących się z wydłużeniem  życia zwierząt, w tym proces usuwania  starzejących się komórek (deletion of senescent cells), aktywację sirtuin, ograniczenia kalorii oraz podawanie rapamycyny i metforminy.

Badania kliniczne u ludzi nad interwencjami spowalniającymi starzenie są w toku,  zastosowanie   w praktyce takich interwencji widnieje już  na horyzoncie.

Artykuł w NEJM wymienia kamienie milowe rozwoju wiedzy o starzeniu się:

Lata 1950.

  • Rozpoczęcie badania Baltimore Longitudinal Study of Aging

Lata 1960.

  • Powstanie  National Institute on Aging
  • Koncepcja ageizmu (dyskryminacji ze względu na starość)  w nagrodzonej nagrodą Pulitzera książce Roberta N. Butlera „Why Survive? Being Old in America”

Lata 1970.

  • Koncepcje rozwoju dorosłych i psychologii starości Bernice Neugarten
  • Teoria kompresji chorobowości (skrócenie czasu niesprawności, wystąpienie chorób przewlekłych może być odłożone w czasie bardziej niż zgon)

Lata 1980.

  • Zapoczątkowanie dużych badań kohortowych, w tym  Established Populations for Epidemiologic Studies of the Elderly oraz  Cardiovascular Health and Women’s Health and Aging
  • Specjalizacja z Geriatrii

Lata 1990.

  • Hypertension in the Elderly Program trial – skuteczność leczenia izolowanego nadciśnienia skurczowego w zapobieganiu udarom
  • Koncepcja pomyślnego starzenia się (successful aging )  Rowe’a and Kahna
  • Walidacja fenotypu zespołu kruchości (frailty)
  • Zapobieganie cukrzycy typu 2 w badaniu Diabetes Prevention Program

Lata 2000

  • Odkrycie roli kinazy białkowej treoninowo-serynowaej (mTOR), sirtun i dinukleotydu nikotynoamidoadeninowy (NAD+) w procesach starzenia
  • Oparte o EBM rekomendacje zapobiegania upadkom u osób w podeszłym wieku

Lata 2010

  • Metformina w przedłużaniu życia w zdrowiu (health span) i  długości życia (life span) – rozpoczęcie badań klinicznych u ludzi

Zdaniem autorów, wraz z wydłużającym się czasem życia  w zdrowiu będziemy musieli ponownie rozważyć tradycyjny podział na etapy życiowe – edukacja, praca i emerytura.

Opracowano na podstawie: New England Journal of Medicine, 1 października 2020

Marcin Kargul

0 replies on “Pół wieku badań nad procesem starzenia. Perspektywy”