Marissa G. Hall, Anna H. Grummon. Nutrient Warnings on Unhealthy Foods. JAMA 2020. Published online (dostępny pełen tekst)
Niezdrowa dieta z nadmiernym spożyciem wysoko przetworzonej żywności i słodzonych napojów, zwiększa m.in ryzyko otyłości, cukrzycy typu 2, chorób serca i zgonu. Polityka ostrzegania o niezdrowych składnikach to zdroworozsądkowa odpowiedź na rosnące wskaźniki występowania chorób związanych z nieprawidłowym odżywaniem.
Od 2016 r. 5 krajów (Chile, Izrael, Meksyk, Peru i Urugwaj) przyjęło nowe przepisy określające takie ostrzeżenia. Zasady wymagają umieszczania na tych produktach etykiet ostrzegawczych z przodu opakowania, takich jak „OSTRZEŻENIE: wysoka zawartość cukru” lub „OSTRZEŻENIE: wysoka zawartość sodu”.
Te proste, wyraźne ostrzeżenia kontrastują ze status quo w USA, gdzie większość informacji żywieniowych jest przekazywana przy pomocy wymaganej przez FDA etykiety Nutrition Facts, zwykle znajduje się z tyłu lub z boku opakowania produktu. Jest to złożona, numeryczna informacja z małym drukiem, trudna do zrozumienia dla większości ludzi.
Dowody z krajów, które już wdrożyły politykę ostrzegania o niezdrowych składnikach, wskazują na jej skuteczność. Na przykład w Chile zakupy słodzonych napojów spadły ze 122 ml na mieszkańca dziennie w 2015/2016 r. do 86 ml na mieszkańca dziennie w 2017 r. (1 rok po wprowadzeniu ostrzeżeń dotyczących składników odżywczych), co stanowi redukcję o 24%.
Nie wiadomo jeszcze, czy te zmiany wpłyną na występowanie otyłości lub cukrzycy typu 2. Jednak badania nad fizjologią utraty wagi wskazują, że nawet umiarkowane trwałe zmniejszenie spożycia kalorii (około 55 kalorii / dzień) może prowadzić do znaczącej utraty wagi (około 0,5 kg po 1 roku). Oszacowano, że wdrożenie krajowej polityki ostrzegania o słodkich napojach może zmniejszyć spożycie kalorii przez dorosłych Amerykanów o około 30 kalorii dziennie, dając przewidywane zmniejszenie częstości występowania otyłości o 3,1 punktu procentowego (z 40,7% do 37,6%) w ciągu 5 lat. Jest możliwe, że korzyści byłyby bardziej znaczące, gdyby ostrzeżenia były stosowane nie tylko do słodkich napojów, ale także innych niezdrowych potraw i napojów.
Artykuł w JAMA omawia prawne możliwości i perspektywy wprowadzenia takich ostrzeżeń.
Opracowano na podstawie: JAMA, 1 października 2020
Marcin Kargul