Rita Rubin. As Their Numbers Grow, COVID-19 “Long Haulers” Stump Experts. JAMA 2020. Published online (dostępny pełen tekst)
Im dłużej trwa pandemia, tym bardziej oczywiste staje się, że dla niektórych pacjentów COVID-19 jest jak niepożądany gość, który nie chce się spakować się i wyjść.
W niedawnym doniesieniu w JAMA 125 ze 143 włoskich pacjentów w wieku od 19 do 84 lat nadal doświadczało objawów średnio 2 miesiące od rozpoznania. Wszyscy mieli ciężki przebieg COVID 19 i byli hospitalizowani ale 80% nie otrzymało żadnej formy wentylacji.
A zatem tylko 12,6% uprzednio hospitalizowanych pacjentów nie miało objawów, 32% miało 1 lub 2 a 55% co najmniej 3 objawy. Najczęściej były to zmęczenie (53,1%), duszność (43,4%), bóle stawów (27,3%) i bóle w klatce piersiowej (21,7%).
Szacuje się, że ogółem około 10% osób z COVID-19 doświadcza przedłużających się objawów. Są też doniesienia, że może to być nawet co trzeci pacjent. Brakuje jasnych wytycznych postępowania w „zespole „Post Covid”.
Artykuł w JAMA porusza następujące kwestie:
– utrzymujące się objawy nie dotyczą tylko chorych po pobycie na intensywnej terapii, sztucznie wentylowanych, ale także przypadków o nasileniu łagodnym i umiarkowanym, często osób młodych i ogólnie zdrowych
– w przypadku zapaleń płuc wywołanych syncytialnym wirusem oddechowym (RSV) czy innymi pneumowirusami, u osób młodych objawy najczęściej ustępują szybko, po 2-3 dniach jest znaczna poprawa
– podejrzewa się, że zakażenie SARS-CoV-2 może powodować długotrwałe zmiany w układzie odpornościowym w niektórych narządach, zwłaszcza w płucach
– podobnie jak faza ostra, przedłużające się objawy mogą dotyczyć różnych narządów
– niektórzy pacjenci jako objawy najbardziej destrukcyjne i uporczywe podają zaburzenia pamięci i koncentracji, często ze skrajnym zmęczeniem
– część badaczy uważa, że objawy te związane są z rozwojem zespołu przewlekłego zmęczenia (myalgic encephalomyelitis/chronic fatigue syndrome,ME/CFS)
– psychiatra Mady Hornig (Columbia University Medical Center), sama doświadczająca zespołu Post-Covid, zainicjowała powstanie rejestru chorych oraz biobanku. Jej zdaniem:
Z uwagi na dużą liczbę przypadków COVID-19 występujących jednocześnie, mamy wyjątkową sposobność naukową a zarazem ogromną odpowiedzialność, aby zbadać wszystkie długoterminowe konsekwencje i ograniczenia sprawności po przebyciu COVID-19
Opracowano na podstawie: JAMA, 23 września 2020
Marcin Kargul