Matthew B Yurgelun, Andrew T Chan. Aspirin for Lynch syndrome: a legacy of prevention. Lancet 2020;395:1817-1818 (dostępny pełen tekst)
Zespół Lyncha, dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością, po raz pierwszy został opisany przez dr. Henry’ego Lyncha w 1966 roku. Dzisiaj wiemy, że spektrum występowania nowotworu może obejmować także inne choroby nowotworowe (typ 2 – nowotwory złośliwe trzonu macicy, jajnika, żołądka, jelita cienkiego, nerek, moczowodu).
Częste kolonoskopie zmniejszają śmiertelność ale metoda ta ma ograniczenia – nie zawsze rak przechodzi przez fazę polipu. Z tego względu bardzo istotna jest chemoprewencja.
Pierwsze duże badanie jej poświęcone – CAPP2 (Colorectal Adenoma/carcinoma Prevention Programme) porównywało stosowanie aspiryny w dawce 600 mg/dobę z placebo u 861 pacjentów.
Po średnio 25 miesiącach interwencji w 2008 r. nie odnotowano efektu aspiryny. Analiza z 2011 r, (interwencja i dalsza obserwacji, łącznie 55,7 miesięcy) wskazywała na skuteczność aspiryny w analizie „per protocol”, ale nie „intention to treat”.
W the Lancet opublikowano wyniki najnowszej analizy (25 miesięcy interwencji i średnio ponad 7 lat dalszej obserwacji).
Wykazano znamienną redukcję częstości raka jelita grubego (9% vs 13%, analiza per protocol: HR 0·56; 95% 0·34–0·91), analiza intention-to-treat: HR 0·65; 95% CI 0·43–0·97).
A zatem korzyści ujawniły się 5 lat po randomizacji, stwierdzono też tzw. „efekt dziedzictwa” (legacy effect) – 25 miesięczne przyjmowanie aspiryny miało wciąż znaczenie nawet po 20 latach u najdłużej obserwowanych.
Aktualne wytyczne mówią o „rozważeniu” stosowania aspiryny. Zdaniem autorów komentarza pozycja aspiryny powinna zostać wzmocniona, ponieważ na 24 osób obciążonych zespołem Lyncha można uniknąć jednego przypadku raka jelita grubego.
Tym niemniej, nie wiemy jeszcze dokładnie jaka jest optymalna dawka, długość podawania i specyfika pacjentów odnoszących największe korzyści.
Opracowano na podstawie: Lancet, 13 czerwca 2020
Marcin Kargul