Czy istnieje „paradoks palacza” – lepsze rokowanie po zawale serca?

Björn Redfors i wsp. Effect of Smoking on Outcomes of Primary PCI in Patients With STEMI. J Am Coll Cardiol. 2020 Apr 21;75(15):1743-1754.

W ostatnich dwóch dekadach liczne badania wskazywały na lepsze rokowanie po zawale u pacjentów palących, co określano niekiedy jako „paradoks palacza”. Wytłumaczeniem miał być mniejszy rozmiar zawału poprzez redukcję zjawiska uszkodzenia niedokrwienno—reperfuzyjnego dzięki hartowaniu mięśnia sercowego przez niedokrwienie (preconditioning) u palaczy.

W JACC opublikowano wyniki meta-analizy poświęconej temu zagadnieniu. Włączono do niej indywidualne dane pacjentów ze STEMI poddawanych PCI z 10 badań randomizowanych. Rozmiar zawału oceniano badaniem MR lub TK.

Spośród 2564 badanych paliło 42,6%. Palacze byli średnio 10 lat młodsi i mieli mniej chorób towarzyszących. Rozmiary zawału nie różniły się między grupami.

„Surowe” dane wskazywały na niższą śmiertelność  u palaczy (1.0% vs. 2.9%; p < 0.001), podobnie jak niższą częstość zgonu lub hospitalizacji z powodu niewydolności serca (3.3% vs. 5.1%; p = 0.009).

Jednakże, po uwzględnieniu w analizie wieloczynnikowej: wieku, płci, cukrzycy, nadciśnienia, dyslipidemii i innych czynników ryzyka, wyniki były odmiennie. Dla zgonu różnica stała się nieistotna, a  zgon lub hospitalizacja z powodu HF występowały częściej u palaczy (adjHR: 1.49; 95% CI: 1.09 to 2.02).

Zdaniem głównego badacza Dr. Gregga W. Stone’a (Mount Sinai Medical Center, New York) bardzo rzadko analiza wieloczynnikowa powoduje „odwrócenie” wyników.

Badanie pokazuje, jak bardzo palacze z zawałem są inni od niepalących – m.in. zawał występuje u nich średnio 10 lat wcześniej, co jest bardzo istotną informacją z zakresu zdrowia publicznego. Dokonano zarazem pewnej „dekonstrukcji” koncepcji „paradoksu palacza”.

Opracowano na podstawie: Journal of the American College of Cardiology, 21 kwietnia 2020,

Marcin Kargul

0 replies on “Czy istnieje „paradoks palacza” – lepsze rokowanie po zawale serca?”