Anurag Agrawal. Developing “Vital Capacity” in Cardiovascular Risk Assessment. Circulation. 2019;140:1291–1292 (dostępny pełen tekst)
W ostatnich latach duże zainteresowanie wzbudzają metody spersonalizowanej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego przy użyciu najnowszych osiągnięć wiedzy z zakresu biologii systemowej (genomika, proteomika i metabolomika) czy sztucznej inteligencji (np. komputerowa analiza badań dna oka).
Tymczasem autor artykułu w Circulation przypomina nieco zapomniane i niedoceniane narzędzie, jakim jest spirometria, przewidująca ryzyko zgonu czy rozwoju niewydolności serca.
Twórca spirometrii, angielski lekarz John Hutchinson, już w 1848 r. sugerował, że pojemność życiowa płuc jest oznaką witalności i może być użyteczna dla lekarzy, ale też firm ubezpieczeniowych.
W 1983 r. kohorcie badania Framingham wykazano, że nasilona pojemność życiowa (FVC, forced vital capacity) w przeliczeniu na wzrost jest niezależnym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego, nawet po uwzględnieniu w analizie takich czynników jak wiek, otyłość, ciśnienie tętnicze, palenie, częstość akcji serca i glikemia. U kobiet wskaźnik FVC miał największe znaczenie rokownicze, nawet przed stężeniem cholesterolu, u mężczyzn był w czołówce.
Kolejne badania potwierdziły te wyniki, stwierdzono m.in. że niższy o 10% wskaźnik FVC wiąże się ze wzrostem ryzyka zgonu sercowo-naczyniowego o 28%. Artykuł omawia związek wyników badania spirometrycznego z chorobowością i śmiertelnością z innych przyczyn.
W interpretacji wyników należy wziąć pod uwagę różnice etniczne, np. mieszkańcy południowej Azji mają niższe wskaźniki FVC i FEV1 (nasilona pierwszosekundowa objętość wydechowa).
Zdaniem autora po weryfikacji w badaniach prospektywnych spirometria może być prostym i praktycznym narzędziem dla kardiologa, wystarczy do tego aparat z podstawowymi funkcjami.
Opracowano na podstawie: Circulation, 14 października 2019
Marcin Kargul