Kim F. Chiang i wsp. A Practical Approach to Low-Dose Aspirin for Primary Prevention.
Aspiryna (kwas acetylosalicylowy) wywiera liczne działania biologiczne, w tym przeciwpłytkowe i przeciwzapalne, co tłumaczy jej skuteczność w prewencji sercowo-naczyniowej, a zarazem wzrost ryzyka krwawień.
Starsze badania wskazywały na zmniejszenie ryzyka pierwszego epizodu sercowo-naczyniowego o ok. 20%, w trzech badaniach opublikowanych w 2018 r. (ASPREE, ASCEND, ARRIVE) korzyści były znacznie skromniejsze i równoważone zwiększonym ryzykiem krwawień.
Meta-analiza tych 3 i wcześniejszych 10 badań pokazała, że wskaźnik NNT (number needed to treat) dla uniknięcia zdarzenia sercowo-naczyniowego wyniósł 241 a wskaźnik NNH (number needed to harm) dla spowodowania poważnego krwawienia 210. Nie zaobserwowano prewencji raka jelita grubego, ale wcześniejsze dłuższe obserwacje taki efekt sugerują.
Chociaż nowe badania miały na celu wyjaśnienie wątpliwości, same dolały paliwa do istniejących kontrowersji. Ich interpretacja rozciąga się od zaleceń ostrożnego kontynuowania stosowania aspiryny po całkowite zaniechanie jej stosowania w prewencji pierwotnej. Zgodnie z niedawnymi amerykańskimi rekomendacjami ACC/AHA „aspiryna powinna być stosowana w pierwotnej prewencji rzadko i ograniczona do pacjentów wysokiego ryzyka z małym zagrożeniem krwawieniami”.
W JAMA opublikowano praktyczne wskazówki dotyczące tego zagadnienia. Autorzy przedstawiają graficzny schemat postępowania dla inicjacji i kontynuowania stosowania aspiryny. Opiera się on na wspólnym z pacjentem podejmowaniu decyzji i uwzględnia istniejące ryzyko sercowo-naczyniowe, ryzyko krwawień, chęć długoterminowego przyjmowania leku oraz, przy kontynuacji, długość dotychczasowej terapii.
Całościowe postępowanie obejmuje także inne niefarmakologiczne i farmakologiczne metody pierwotnej prewencji sercowo-naczyniowej.
Opracowano na podstawie: JAMA, 28 czerwca 2019
Marcin Kargul