Timothy J. Key i wsp. Consumption of Meat, Fish, Dairy Products, Eggs and Risk of Ischemic Heart Disease: A Prospective Study of 7198 Incident Cases Among 409,885 Participants in the Pan-European EPIC Cohort. Circulation 2019 online (dostępny pełen tekst)
W Circulation opublikowano prace analizującą wpływ pokarmów pochodzenia zwierzęcego na ryzyko rozwoju choroby niedokrwiennej serca (IHD, ischemic heart disease).
Dotychczasowe badania i meta-analizy wskazywały na wzrost ryzyka dla przetworzonego mięsa, ale nie dla czerwonego nieprzetworzonego mięsa. Dla produktów mlecznych i jajek dane były niespójne ale też raczej sugerowały wzrost ryzyka. Z kolei spożycie ryb łączyło się z niższym ryzykiem.
Omawiana praca jest największą do tej pory, objęła 409 885 kobiet i mężczyzn z 9 krajów europejskich, uczestników badania EPIC (European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition). Mediana obserwacji wyniosła 12,6 lat, w tym czasie wystąpiło 7198 zawałów serca lub zgonów wieńcowych.
Wykazano:
– wzrost ryzyka IHD o 19% dla przyrostu spożycia mięsa o 100 g dziennie, w podobnym stopniu przetworzonego i nieprzetworzonego
– brak związku ryzyka IHD ze spożyciem ryb, drobiu oraz mleka (dla ryb tłustych był trend w kierunku zmniejszenia ryzyka)
– Zmniejszenie ryzyka IHD:
o 7% dla przyrostu spożycia jogurtu o 100 dziennie
o 8% dla przyrostu spożycia sera o 30 g dziennie
o 7% dla przyrostu spożycia jajek o 20 g dziennie
Po dodatkowych analizach w celu wyeliminowania odwrotnej przyczynowości, związek statystyczny utrzymał się dla spożycia mięsa i sera.
Spożycie czerwonego i przetworzonego mięsa wiązało się z wyższym stężeniem cholesterolu non-HDL i wyższym ciśnieniem tętniczym, a spożycie sera z niższym stężeniem non-HDL.
Zaobserwowane zwiększone ryzyko przy spożyciu czerwonego i przetworzonego mięsa może wynikać z zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych, chociaż produkty mleczne też są w nie bogate. Być może ich odmienny wpływ wynika z rodzaju lub proporcji nasyconych kwasów tłuszczowych.
W przypadku jajek niedawna meta-analiza z Chin sugerowała niekorzystny wpływ ich większej konsumpcji. Na wyniki badań obserwacyjnych wpływać mogą inne zmienne jak ogólne wzorce żywieniowe i współwystępowanie innych czynników ryzyka.
Wyniki badania nie wykluczają korzyści ze spożywania ryb, zwłaszcza tłustych. W przypadku sera autorzy spekulują o korzystnym wpływie zawartego w nim wapnia na gospodarkę lipidową.
Zdaniem autorów nie jest jednoznaczne, czy zaobserwowane związki mają charakter przyczynowy, ale wpływ rodzajów pokarmu ma stężenie lipidów i ciśnienie tętnicze może pośredniczyć w takim efekcie.
Opracowano na podstawie Circulation,
Marcin Kargul