Żywność wysoko przetworzona powoduje większe spożycie kalorii i przyrost wagi – pierwsze kontrolowane badanie

Kevin D.Hall i wsp. Ultra-Processed Diets Cause Excess Calorie Intake and Weight Gain: An Inpatient Randomized Controlled Trial of Ad Libitum Food Intake. Cell Metabolism 2019  online (dostępny pełen tekst)

W ostatnich dekadach bardzo zwiększyła się konsumpcja żywności wysoko przetworzonej. Poddana licznym procesom fizycznym, chemicznym i biologicznym żywność jest bezpieczna mikrobiologicznie, wygodna, smaczna, dostępna cenowo i ma długi okres ważności do spożycia. Obecnie produkty wysoko przetworzone stanowią ponad połowę diety Amerykanów.

Zaobserwowano, że z większym spożyciem żywności wysoko przetworzonej wiąże się otyłość, ale do tej pory nie wykazano przyczynowego charakteru tej zależności.  Piśmie  Cell Metabolism opublikowano pracę poświęconą temu zagadnieniu.

W centrum badawczym National Institutes of Health w USA przebadano w ściśle kontrolowanych warunkach 20 zdrowych ochotników obu płci (średni wiek 31,2 lat, BMJ 27 kg/m2). W schemacie krzyżowym uczestnicy przyjmowali trzy posiłki wysoko przetworzone lub nieprzetworzone codziennie  przez dwa tygodnie i odpowiednią drugą wersję przez kolejne dwa tygodnie.

Posiłki były tak zaprojektowane tak, aby w obu wersjach zawierać tę samą liczbę kalorii, gęstość kaloryczną,  zawartość makroskładników, cukru, soli i błonnika. Wielkość konsumpcji pozostawała w gestii uczestników.

Stwierdzono, że ilość przyjętych kalorii była wyższa dla żywności wysoko przetworzonej o 508 ± 106 kcal/dziennie. Wyższe było spożycie węglowodanów, ale nie protein. W okresie spożywania żywności wysoko przetworzonej doszło do przyrostu wagi o 0,9  kg a w okresie konsumpcji żywności nieprzetworzone do spadku wagi również o 0,9 kg.

Zdaniem autorów ograniczenie konsumpcji produktów wysoko przetworzonych  może być skuteczną strategią zapobiegania i leczenia otyłości. Zwracają oni uwagę, że :

– Badanie nie było zaprojektowane od oceny przyczyn a posiłki były dopasowane.  Produkty przetworzone z reguły zawierają więcej cukrów prostych, tłuszczów nasyconych i sodu. W realnym życiu można spodziewać się zatem jeszcze większej różnicy.

– Istotne, że badanie prowadzono w ośrodku w którym uczestnicy mieszkali, co wyklucza niestosowanie się do badanej diety.

– Należy czynić wysiłki w celu „re-formulacji” żywności wysoko przetworzonej  dla wyeliminowania jej szkodliwego działania przy zachowaniu zalet.

– Strategie ograniczania konsumpcji żywności wysoko przetworzonej muszą brać pod uwagę możliwości finansowe, czas i wysiłek związany z przygotowywaniem posiłków z żywności nieprzetworzonej – środki nie zawsze dostępne przy niższym statusie ekonomicznym.

Opracowano na podstawie: Cell Metabolism, 26 maja 2019

Marcin Kargul

0 replies on “Żywność wysoko przetworzona powoduje większe spożycie kalorii i przyrost wagi – pierwsze kontrolowane badanie”