Gabriel Riva i wsp. Survival in Out-of-Hospital Cardiac Arrest After Standard Cardiopulmonary Resuscitation or Chest Compressions Only Before Arrival of Emergency Medical Services: Nationwide Study During Three Guideline Periods. Circulation 2019 online (dostępny pełen tekst)
Podjęcie przez świadków zdarzenia resyscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) w pozaszpitalnym zatrzymaniu krążenia ma podstawowe znaczenie rokownicze. W takiej sytuacji uciśnięcia klatki piersiowej mają udokumentowaną wartość, natomiast rola oddechów ratowniczych jest mniej jasna.
W 2010 r. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji wprowadziły zalecenie aby, gdy podstawowe zabiegi resuscytacyjne wykonuje osoba nieprzeszkolona pod telefonicznym nadzorem dyspozytora pogotowia, ograniczyć je do uciskania klatki piersiowej bez wentylacji.
W Circulation opublikowano wyniki badania analizującego wszystkie przypadki pozaszpitalnego zatrzymania krążenia w obecności przypadkowych świadków z rejestru szwedzkiego w okresach 2000-2005, 2006-2010 i 2011-2017.
Częstość podjęcia RKO przez świadków znacząco wzrosła, zwłaszcza RKO bez wentylacji. Jest to efektem wszechstronnych wysiłków edukacyjnych w tym kraju.
| 2000-2005 | 2006-2010 | 2011-2017 | |
| RKO łącznie | 40,8% | 58,8% | 68,2% |
| RKO standardowa | 35,4% | 44,8% | 38,1% |
| RKO bez wentylacji | 5,4% | 14% | 30,1% |
Przeżycie 30 dniowe wyniosło odpowiednio:
| 2000-2005 | 2006-2010 | 2011-2017 | |
| Bez RKO | 3,9% | 6% | 7,1% |
| RKO standardowa | 9,4% | 12,5% | 16,2% |
| RKO bez wentylacji | 8% | 11,5% | 14,3% |
A zatem:
- Odsetek podjęcia RKO przez świadków niemal podwoił się w ciągu ostatnich 18 lat
- Podjęcie RKO przez świadków prawie dwukrotnie zwiększa przeżycie
- Standardowa RKO miała nieznaczną przewagę nad RKO bez wentylacji
Zdaniem autorów wyniki wspierają koncepcję RKO bez wentylacji jako opcję postępowania ratowniczego. Jest to istotne z uwagi na historyczne przeświadczenie o znaczeniu oddechów ratowniczych.
Trwające obecnie w Szwecji badanie randomizowane pomoże odpowiedzieć na pytanie, czy standardowa RKO z wentylacją ma przewagę nad RKO ograniczoną do uciśnięć klatki piersiowej w przypadku przeszkolonych świadków zdarzenia.
Opracowano na podstawie: Circulation, 1 kwietnia 2019
Marcin Kargul