Jeść czy nie jeść (śniadania) – meta-analiza badań i komentarze

Tom Moberly. Unscrambling the evidence for breakfast. BMJ 2019;364:l456

Korzyści ze spożywania śniadania należą do najbardziej ugruntowanych, powszechnych  przekonań dotyczących diety, powtarzały je pewnie nasze matki i babcie. Zalecenie takie znajduje się także w licznych oficjalnych wytycznych żywieniowych. Jednakże, dane wspierające ten pogląd pochodzą przede wszystkim z badań obserwacyjnych, w których osoby jedzące śniadania najczęściej miały też wyższy status społeczno-ekonomiczny i prowadziły  bardziej prozdrowotny styl życia.

W BMJ opublikowano meta-analizę 13 badań randomizowanych poświęconych temu zagadnieniu, która wykazała, że osoby spożywające śniadania przyjmują  średnio 260 kcal dziennie więcej i ważą 0,44 kg więcej niż osoby opuszczające śniadania.

A zatem zalecanie spożywania śniadań jako metoda na zmniejszenie wagi nie znajduje uzasadnienia. W towarzyszącym edytorialu podkreślono, że sami autorzy nisko ocenili jakość włączonych do meta-analizy badań.  Brak  wysokiej jakości  badań  dziwi w świetle wielomiliardowego   przemysłu „dietetycznego” i  kontrastuje z  licznymi badaniami leków odchudzających.

W kolejnym komentarzu Tim Spector (professor of genetic epidemiology, King’s College London) podkreśla, że:

  • Dotychczasowe przekonanie opierało się na założeniu, że spożycie śniadania poprawia metabolizm a  ominięcie śniadania powoduje, że więcej spożywamy w późniejszych porach, kiedy metabolizm jest obniżony. Tymczasem jest coraz więcej doniesień, że pomijanie śniadań może pomóc obniżyć wagę.
  • Kwestionowane jest także założenie spożywania większej liczby mniejszych posiłków, aby uniknąć obciążeń związanych z trawieniem dużych posiłków. Pojawiają się bowiem badania sugerujące korzyści z dłuższych przerw miedzy posiłkami. Może to wiązać się z aktywnością mikrobiomu jelitowego, być może tworzące go mikroorganizmy też potrzebują odpoczynku i regeneracji.

Zdaniem autora (który przyznaje że z przyjemnością spożywa śniadania)  prawdopodobnie nie ma uniwersalnej reguły i różne osoby mogą mieć inny zaprogramowany rytm dobowy. Ważne jest, czy odczuwa się głód w godzinach porannych.

Opracowano na podstawie: BMJ, 30 stycznia 2019

Marcin Kargul

0 replies on “Jeść czy nie jeść (śniadania) – meta-analiza badań i komentarze”