Myung S. Kim i wsp. Cancer screening: A modest proposal for prevention. Clev Clin J Med. 2019 March;86(3):157-160 (dostępny pełen tekst)
Konsekwencją prowadzonych na szeroką skalę programów przesiewowych w kierunku raka są częste wyniki fałszywie dodatnie, nadrozopoznawanie (overdiagnosis) prowadzące do niepotrzebnego leczenia (overtreatment), a także powodujące niepokój i stres u pacjentów.
Mając na uwadze te zagrożenia w rekomendacjach US Preventive Services Task Force (USPSTF) w ostatnich latach dokonano zmian:
– mammografia u kobiet z przeciętnym ryzykiem zamiast corocznie od 40 roku życia zalecana jest co dwa lata a od wieku 50 lat
– skryning w kierunku raka prostaty nie jest więcej zalecany u mężczyzn w wieku ⩾70 lat, w wieku 55-69 lat jest to decyzja indywidualna
Nowe programy przesiewowe koncentrują się na grupach wysokiego ryzyka raczej niż na populacji ogólnej. Przykładowo, badania w kierunku raka płuc niskodawkową TK są zalecane osobom w wieku 55-80 lat z wywiadem co najmniej 30 paczko-lat palenia, aktualnym palaczom lub przy rzuceniu palenia w ostatnich 15 latach.
Przeciwnicy takiego podejścia argumentują, że celem badań przesiewowych jest redukcja zgonów nowotworowych niezależnie od ewentualnych szkód. W praktyce skryningowi podlega w USA wiele osób poza rekomendacjami USPSTF.
Autorzy artykułu w Cleveland Clinic Journal of Medicine polemizują z takim poglądem, przedstawiając swoje argumenty i szczegółowe wyliczenia. Argumentują niejako „ad absurdum”, że skoro wyłącznym celem ma być zmniejszenie śmiertelności z powodu raka, rozwiązaniem mogłyby być powszechne zabiegi mastektomii, prostatektomii i kolektomii, czego oczywiście nie popierają.
W ich opinii przyszłe wytyczne zmierzać będą w kierunku rzadszych badań przesiewowych i koncentrowania wysiłków na grupach największego ryzyka, u których korzyści są największe. Decyzja o skryningu będzie miała charakter indywidualny i podejmowania będzie wspólnie z pacjentem w oparciu o jego przekonania i wartości.
Opracowano na podstawie: Cleveland Clinic Journal of Medicine, marzec 2019
Marcin Kargul