Darryl P Leong. Are the cardiac effects of alcohol good, bad, or neither? Eur Heart J 2019;40:712–714 (dostępny pełen tekst)
Badania obserwacyjne w sposób spójny sugerują, że związek spożywania alkoholu ze zdarzeniami sercowymi ma kształt litery U. Najniższe ryzyko występuje przy małej/umiarkowanej konsumpcji (1 standardowy drink lub 12,5 g alkoholu u kobiet, dwa drinki lub 25 g u mężczyzn).
Zależności tej nie należy jednak generalizować, znaczenie mają sposoby picia alkoholu, być może jego rodzaj, status społeczno-ekonomiczny, wykształcenie, dieta, rozpoznanie choroby sercowo-naczyniowej. Alkohol może też odmiennie wpływać na chorobę wieńcową, arytmię czy niewydolność serca, a także na udar niedokrwienny i krwotoczny.
Należy też mieć na uwadze, że nawet przy korzystnym wpływie umiarkowanego picia alkoholu na ryzyko sercowe, zdrowotny efekt netto może być niekorzystny, uwzględniając nowotwory, urazy czy marskość wątroby.
Przede wszystkim jednak dane obserwacyjne mają ograniczenia – błędy systematyczne i czynniki zakłócające. Tak było np. z danymi na temat ewentualnych korzyści hormonalnej terapii zastępczej, gdzie badania randomizowane nie potwierdziły sugestii z badań obserwacyjnych.
Istotne znaczenie ma sposób spożywania alkoholu. Jednorazowe spożywanie dużych ilości (binge drinking, ≥ 5 drinków) nawet przy nieprzekraczaniu limitu tygodniowego, zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe, może też być czynnikiem spustowym zawału. W kwestii rodzaju alkoholu, są doniesienia o korzystniejszym wpływie wina. Uważa się jednakże, że wynika to różnić w zakresie statusu społeczno-ekonomicznego czy stylu spożywania alkoholu.
A zatem pytanie o wpływ umiarkowanej konsumpcji alkoholu pozostaje bez jednoznacznej odpowiedzi. Mogłyby jej udzielić badania randomizowane, ale z uwagi na przeszkody etyczne i praktyczne, raczej trudno oczekiwać ich przeprowadzenia.
W takiej sytuacji zdaniem autora artykuły rozważnym podejściem jest akceptacja umiarkowanego spożycia alkoholu przez osoby bez znaczących chorób sercowo-naczyniowych czy marskości wątroby. Tym niemniej, bez względu jak obfite są dane z badań obserwacyjnych, nie upoważniają one do zalecania picia alkoholu w celu redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego.
Opracowano na podstawie: European Heart Journal, 1 marca 2019
Marcin Kargul