Jeffrey K. Lee. Long-term Risk of Colorectal Cancer and Related Deaths After a Colonoscopy With Normal Findings. JAMA Intern Med. Published online
Badania przesiewowe kierunku raka jelita grubego pozwalają na ograniczenie zapadalności i śmiertelności poprzez usunięcie polipów oraz wykrycie i leczenie wczesnych stadiów raka. Obecne wytyczne w przypadku negatywnych wyników kolonoskopii zalecają ponowne badanie w odstępie 10 lat.
Rekomendacja ta oparta jest na danych empirycznych o umiarkowanej sile dowodowej. Przyjęty okres wynika z czułości kolonoskopii, a także czasu, w jakim polipy mogą przejść w zmiany złośliwe. Należy też jednak pamiętać że jakość poszczególnych kolonoskopii może być różna a rak jest chorobą heterogenną – przykładowo gruczolaki ząbkowane wiążą się z szybszym rozwojem raka. Mogłoby to sugerować, że przyjęty okres 10 lat może być za długi.
Autorzy porównali ryzyko rozpoznania raka jelita grubego i zgonu z jego powodu u osób z negatywnym wynikiem kolonoskopii (bez biopsji lub polypektomii lub rozpoznania raka w ciągu 6 miesięcy od badania) w porównaniu do grupy bez badań przesiewowych.
Badanie o charakterze retrospektywnym objęło ponad 1,25 miliona mieszkańców Kalifornii w wieku 50-75 lat, za wskazaniami się do badań przesiewowych (średni wiek 55,6 lat, 49% mężczyzn). Całkowity czas obserwacji wynosił > 12 lat
W grupie po kolonoskopii z negatywnymi wynikami stwierdzono niższe wskaźniki zapadalności i umieralności z powodu raka jelita grubego.
Różnica miedzy grupami zmniejszała się z czasem ale była dalej istotna po obecnie rekomendowanym 10 letnim okresie – w analizie wieloczynnikowej w grupie kolonoskopii stwierdzono niższe o 46% ryzyko raka (HR 0.54; 95%CI, 0.31-0.94) oraz niższe o 88% ryzyko zgonu z powodu raka (HR 0.12; 95%CI, 0.02-0.82).
A zatem kolonoskopia z negatywnym wynikiem u pacjentów średniego ryzyka ze wskazaniami do badań przesiewowych wiąże się z niższym ryzykiem rozpoznania raka i zgonu z powodu raka w porównaniu do grupy bez badań przesiewowych. Okres obniżonego ryzyka jest nawet dłuższy niż 12 lat. Wyniki były spójne dla zmian proksymalnych i dystalnych oraz wczesnych i późnych stadiów raka.
Opracowano na podstawie: JAMA Internal Medicine, 17 grudnia 2018
Marcin Kargul