S. Jay Olshansky. Scientific Discovery and the Future of Medicine. From Lifespan to Healthspan. JAMA. 2018;320(13):1323-1324
Na przełomie 19 i 20 wieku oczekiwana długość życia w krajach rozwiniętych wynosiła 45-50 lat. 22% osób urodzonych w USA w 1900 r. umarło przed osiągnięciem 10 lat, głównie z powodu chorób zakaźnych. Zmniejszenie śmiertelności dzieci w pierwszej połowie 20 wieku dzięki postępom w zakresie zdrowia publicznego (zwłaszcza warunków sanitarnych i dostępu do czystej wody), a w kolejnych dekadach zmniejszenie śmiertelności osób w wieku średnim i starszym, spowodowały wydłużenie oczekiwanej długości życia o ponad 30 lat.
Czy średnia długość życia będzie się dalej znacząco zwiększać? Zdaniem jednych wymagałoby to zmniejszenia śmiertelności w bardzo podeszłym wieku, a nasze mózgi, serca czy kolana nie są przygotowane na tak długie funkcjonowanie. Inna opinia głosi, że trendy będą kontynuowane wraz z dalszą poprawą stylu życia i rozwojem medycyny. Dane z ostatnich lat w krajach rozwiniętych sugerują raczej zahamowanie spadku, plateau lub wręcz wręcz zwiększenie wskaźników zgonów z głównych przyczyn.
Autor komentarza z JAMA, S. Jay Olshansky (University of Illinois at Chicago School of Public Health) twierdzi, że powinniśmy uznać, iż cel w postaci wydłużenia życia został już w dużym stopniu osiągnięty. Współczesne skupianie się na poszczególnych chorobach przewlekłych, nawet z pewnymi sukcesami w postaci dalszego wydłużenia życia, będzie skutkować narażeniem populacji na inne związane z wiekiem choroby. Dla przykładu postępy w leczeniu raka zwiększą częstość choroby Alzheimera.
Zdaniem autora wydłużenie życia (lifespan) przestaje być podstawowym celem medycyny, staje się nim wydłużenie życia w zdrowiu (healthspan). W miejsce konwencjonalnego podejścia opartego na wczesnym wykrywaniu chorób i poprawie rokowania chorych wysiłki skupić się powinny na opóźnieniu i zawężeniu okresu życia w niesprawności i słabości (frailty). A zatem celem zdrowia publicznego staje się opóźnienie procesu starzenia. FDA zaakceptowała pierwsze badania kliniczne poświęcone interwencjom „anti-aging”, które rozpoczną się w 2019 r.
Opracowano na podstawie: JAMA, 2 października 2018
Marcin Kargul