Eric Yuk Fai Wan i wsp. Five-Year Effectiveness of the Multidisciplinary Risk Assessment and Management Programme–Diabetes Mellitus (RAMP-DM) on Diabetes-Related Complications and Health Service Uses—A Population-Based and Propensity-Matched Cohort Study. (dostępny pełen tekst)
W obliczu epidemii cukrzycy typu 2 międzynarodowe rekomendacje, m.in. American Diabetes Association, zalecają postępowanie wielodyscyplinarne obejmujące regularną kontrolę czynników ryzyka, zaawansowania choroby i jej powikłań, edukację pacjentów, prewencję i leczenie.
W Diabetes Care przedstawiono wyniki 5 lat prowadzenia takiego programu w Hong Kongu (RAMP-DM – Multidisciplinary Risk Assessment and Management Programme–Diabetes Mellitus ). Objął on ponad 121 tysięcy osób narodowości chińskiej włączonych w latach 2009-2011.
W omawianej analizie typu propensity score matching porównano po 26 718 dopasowanych osób wyjściowo bez rozpoznanych powikłań cukrzycy z grupy RAMP-DM i z grupy leczonej konwencjonalnie.
Program RAMP-DM obejmował:
– wstępną ocenę ryzyka powikłań (badanie fizykalne, testy laboratoryjne, badanie oczu i stóp, ocenę przestrzegania zaleceń i stylu życia, skryning w kierunku określonych powikłań)
– przyporządkowanie do grupy bardzo wysokiego, wysokiego średniego i niskiego ryzyka powikłań
– indywidualną edukację prowadzoną przez przeszkolone pielęgniarki
– gromadzenie profili pacjentów na elektronicznej platformie, opracowanie indywidualnych programów opieki oraz wymianę informacji w wielodyscyplinarnym zespole i konsultacje specjalistyczne (lekarze, pielęgniarki, dietetycy, podiatrzy, optometryści)
Oceniano wystąpienie powikłań cukrzycy oraz zgonów z wszystkich przyczyn. Skumulowana zapadalność wyniosła 23,2% w grupie RAMP-DM i 43,6% w grupie leczonej konwencjonalnie.
Wielodyscyplinarny program zmniejszył ryzyko:
– zgonu o 66,1%
– choroby sercowo-naczyniowej (choroba wieńcowa, udar, niewydolność serca) o 56,6%
– mikroangiopatii (retinopatia, nefropatia, neuropatia) o 11,9%
– konsultacji specjalistycznych o 35%
– przyjęć na oddziałach ratunkowych o 41,2%
– hospitalizacji o 58,5%
Autorzy zwracają uwagę, że wskaźnik NNT (ang. number needed to treat) wyniósł tylko 6 dla śmiertelności ogólnej i 8 dla powikłań sercowo-naczyniowych. Redukcja ryzyka była znacznie większa, niż wynikałoby to różnic miedzy grupami w zakresie glikemii, ciśnienia i parametrów lipidowych (podobnie jak w badaniu STENO-2, które jednak wymagało dłuższej obserwacji).
A zatem w warunkach codziennej praktyki lekarskiej wielodyscyplinarny program postępowania w cukrzycy bardzo znacząco zmniejszył śmiertelność ogólną oraz częstość powikłań. Wyniki podkreślają korzyści wczesnej optymalnej kontroli cukrzycy i czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Dalsze badania powinny ocenić wskaźniki opłacalności takiego programu.
Opracowano na podstawie: Diabetes Care, styczeń 2018
Marcin Kargul