Edward W. Gregg. The Changing Tides of the Type 2 Diabetes Epidemic – Smooth Sailing or Troubled Waters Ahead? Kelly West Award Lecture 2016. Diabetes Care Publish Ahead of Print (dostępny pełen tekst)
Artykuł w Diabetes Care poświęcony jest różnym fazom epidemii cukrzycy typu 2 w ostatnich dekadach w USA.
Wskaźniki zapadalności i chorobowości rosły od późnych lat 50-tych, ale najdynamiczniejszy wzrost to lata 1990-2008, w których chorobowość podwoiła się. Pogłębiły się jednocześnie różnice zależne od statusu społeczno-ekonomicznego.
W następnych latach wskaźniki chorobowości osiągnęły plateau a zapadalność zmniejszyła się o 2 punkty procentowe (z 9 do 7/ 1000 dorosłych w 2014 r.)
Zdaniem autora wydaje się, że trend ten nie jest artefaktem i wynika z działań na rzecz edukacji, prewencji cukrzycy, zwalczania: otyłości, niezdrowej diety, nieaktywności fizycznej i innych czynników ryzyka cukrzycy. Mimo obserwowanej poprawy ryzyko populacyjne nadal pozostaje duże.
W latach 2002-2012 zaobserwowano natomiast wzrost zachorowań na cukrzycę typu 2 w grupie wiekowej 10-19 lat, ze szczególnie alarmującymi wskaźnikami u mniejszości etnicznych. Wynika to z braku poprawy odnośnie czynników ryzyka u osób młodych.
Dla powikłań cukrzycy punktem zwrotnym była połowa lat 90-tych – badania kohortowe zwróciły uwagę na dramatyczne obciążenia zdrowotne wynikające z mikro- i makroangiopatii a badania kliniczne wykazały korzyści z kontroli glikemii, ciśnienia i lipidów.
Od 1995 r. do 2014 r. odnotowano bardzo istotną redukcję: zawałów (o 58%), udarów i amputacji kończyn dolnych o połowę a schyłkowej niewydolności nerek o jedna czwartą.
W odniesieniu do mikroangiopatii notuje się z kolei relatywne mniejszą poprawę chociaż brakuje wiarygodnych, ogólnokrajowych danych.
W latach 1990-2010 śmiertelność całkowita w cukrzycy zmniejszyła się u mężczyzn o 40% a u kobiet o 25%.
Zdaniem autora wyzwaniami epidemiologicznymi na nadchodzący czas są:
– rosnąca ogólna liczba osób z cukrzycą wskutek starzenia się społeczeństwa oraz wzrost liczby chorych młodych osób
– w dalszym ciągu duża liczna powikłań cukrzycy
– dywersyfikacja przyczyn zgonów w związku z redukcją zgonów sercowo-naczyniowych
– rosnąca liczba lat przeżytych z cukrzycą w związku z dłuższym przeżyciem i dywersyfikacja powikłań cukrzycy (rak, otępienie, zespół kruchości, ogólna niesprawność)
Opracowano na podstawie: Diabetes Care, 10 sierpnia 2017
Marcin Kargul