Bochen Cao i wsp. Benchmarking life expectancy and cancer mortality: global comparison with cardiovascular disease 1981-2010. BMJ 2017;357:j2765 (dostępny pełen tekst)
W BMJ opublikowano pracę oceniającą, w jaki sposób wydłużenie średniej długości życia w latach 1981- 2010 wiązało się z redukcją umieralności sercowo-naczyniowej i nowotworowej. Wykorzystano dane WHO na temat 52 populacji podzielonych względem wskaźnika rozwoju społecznego (Human Development Index, HDI).
Redukcja umieralności sercowo-naczyniowej średnio odpowiadała za około połowę wydłużenia oczekiwanej długości życia. Proporcja dla redukcji umieralności nowotworowej wynosiła 20% w populacjach z bardzo wysokim HDI i w 10% w populacjach z wysokim i średnim HDI.
W ostatnich trzech dekadach nastąpił duży postęp w kontroli czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, a także w zakresie terapii. W przypadku nowotworów czynniki ryzyka są bardziej złożone, a metody leczenia nie tak skuteczne. Ponadto dłuższy jest czas latencji od wdrożenia działań prewencyjnych do uzyskania efektu.
Przykładowo, przy rzuceniu palenia ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego zmniejsza się szybko i osiąga poziom niepalących po 5-10 latach. Dla raka okres ten może wynosić 3 lub więcej dekad.
Tym niemniej, zwłaszcza w krajach o bardzo wysokim HDI, odnotowano wyraźne zmniejszenie umieralności z powodu raka piersi, prostaty i jelita grubego. W krajach mniej rozwiniętych należy przeznaczyć dodatkowe środki na walkę z rakiem, zwłaszcza że transformacji ekonomicznej towarzyszy tam starzenie się populacji.
W komentarzu do pracy Marie Louise Tørring (Aarhus University, Højbjerg, Dania) zwraca uwagę, że zapadalność na raka wzrasta gwałtownie w wieku 50-60 lat, a wyniki omawianego badania mogą skłaniać do spojrzenia na nowotwory jako na naturalny „sufit” dla wydłużania ludzkiego życia. Być może kraje najbogatsze osiągną kiedyś stan, w którym dalsze zwiększanie środków nie będzie w stanie przezwyciężyć tej bariery.
Opracowano na podstawie: BMJ, 21 czerwca 2017
Marcin Kargul