Annette Aigner i wsp. Contribution of Established Stroke Risk Factors to the Burden of Stroke in Young Adults. Stroke. 2017;48:1744-1751
W badaniach epidemiologicznych (m.in. INTERSTROKE) wykazano, że modyfikowalne czynniki ryzyka odpowiadają w 90% za wystąpienie udaru w populacji ogólnej. Co jednak ważne, średnia wieku wystąpienia pierwszego udaru obniża się a udar u osób młodszych staje się coraz większym problemem zdrowotnym. Uważa się, że patogeneza i czynniki ryzyka udar mogą różnić się w zależności od wieku.
Badacze niemieccy oceniali znaczenie modyfikowalnych czynników ryzyka udaru w młodszym wieku. Do badania włączono dane kolejnych 2125 osób w wieku 18-55 lat z udarem w latach 2007-2010 (uczestników badania kliniczno-kontrolnego SIFAP1 study – Stroke In Young Fabry Patients). Jako kontrola służyły dobrane względem wieku i płci osoby z populacji ogólnej.
Obliczano wartości przypisanego ryzyka dla populacji (Population-attributable risks, PAR) dla nadciśnienia, dyslipidemii, cukrzycy, choroby wieńcowej, palenia, nadużywania alkoholu, małej aktywności fizycznej i otyłości. Wartości PAR oznaczają proporcję udarów możliwych do uniknięcia przy niewystępowaniu danego czynnika w populacji.
Ogółem najwyższe PAR stwierdzono dla małej aktywności fizycznej (59.7%) i nadciśnienia (27.1%) a czynniki modyfikowalne łącznie odpowiadały za 78,9% ryzyka.
W rozbiciu na przedziały wiekowe udział czynników modyfikowalnych wynosił: 18-34 lata – 56.4%, 35- 44 lata – 74.2% i 45-55 lat – 84.7%.
Udar w młodszym wieku może mieć tło niemiażdżycowe (rozwarstwienie tętnicy, wady serca, zaburzenia rytmu, urazy, infekcje, rzadkie choroby genetyczne jak choroba Fabry-ego). Jednakże, wyniki badania wskazują, że klasyczne modyfikowalne czynniki ryzyka odgrywają bardzo znaczną rolę, wręcz porównywalną z osobami w starszym wieku.
Opracowano na podstawie: Stroke, czerwiec 2017
Marcin Kargul