Chirag J i wsp. New-Onset Diabetes After Acute and Critical Illness. A Systematic Review. Mayo Clin Proc. 2017 online (dostępny pełen tekst)
Ostre ciężkie choroby dotykają milionów osób rocznie. Śmiertelność waha się od 7% w zawale serca do 50-60% w sepsie.
Podwyższenie glikemii podczas ostrej ciężkiej choroby jest znane od dawna jako tzw. hiperglikemia stresu. W ostatnim czasie zainteresowanie wzbudzają jej długoterminowe skutki, zwłaszcza w odniesieniu do następczego rozpoznania cukrzycy, ale dane na ten temat są niepełne.
W piśmie Mayo Clinic Proceedings opublikowano wyniki przeglądu systematycznego i meta-analizy. Włączono do niej 18 badań w ostrym zawale serca, udarze, niewydolności serca, zapaleniu płuc, sepsie i stanach ostrych z mieszanych przyczyn (n=111 078). Z analizy wyłączono osoby z wcześniej rozpoznaną cukrzycą.
Glikemię w trakcie hospitalizacji zdefiniowano jako:
– normoglikemia: na czczo<100 mg/dL, poposiłkowa < 140 mg/dL
– łagodna hiperglikemia: na czczo 100-125 mg/dL, poposiłkowa 140-199 mg/dL
– ciężka hiperglikemia: na czczo >= 126 mg/dL, poposiłkowa >= 200mg/dL
Co ważne, w przypadku osób z zaleceniem leczenia hipoglikemizującego przy wypisie uznano to za istniejącą uprzednio niewykrytą cukrzycę i pominięto w analizie.
W okresie po hospitalizacji (do 5 lat) cukrzycę rozpoznano w wymienionych grupach u odpowiednio 4% (95% CI, 2%-7%), 12% (95% CI, 9%-15%) i 28% (95% CI, 18%-39%).
Jak się wydaje, hiperglikemia stresu może trwale zaburzyć homeostazę glukozy i powinna być traktowana jako nowy czynnik ryzyka cukrzycy typu 2. W artykule autorzy szczegółowo dyskutują potencjalnie patomechanizmy zaobserwowanej zależności.
Wskazane są dalsze badania mechanistyczne oraz prospektywne długoterminowe obserwacje.
Opracowano na podstawie: Mayo Clinic Proceedings, 13 marca 2017
Marcin Kargul