Renata Micha i wsp. Association Between Dietary Factors and Mortality From Heart Disease, Stroke, and Type 2 Diabetes in the United States. JAMA. 2017;317(9):912-924
Zła dieta jest czynnikiem ryzyka m.in. chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy. W JAMA opublikowano pracę będącą oszacowaniem wpływu niezdrowej diety na umieralność z powodów kardiometabolicznych w populacji USA.
Autorzy wykorzystali dane z badań ankietowych National Health and Nutrition Examination Surveys (1999-2002: n = 8104; 2009-2012: n = 8516).
W 2012 r. odnotowano ponad 700 tys. zgonów kadiometabolicznych (przyczyny sercowe 506 tys., udar 128 tys., cukrzyca 68 tys.). Z niezdrową dietą można powiązać 45,4% z nich (mężczyźni 48,6%, kobiety 41,8%).
W rozbiciu na kategorie wiekowe było to 60,6% zgonów w wieku 25-34 lata a 33,1% w wieku ≥ 75 lat.
Związek z umieralnością poszczególnych składowych niezdrowej diety oszacowano na (% wszystkich zgonów kardiometabolicznych):
– wysokie spożycie sodu (>2000 mg/d) – 9,5%
– niskie spożycie orzechów i ziaren (<20.2 g/d) – 8,5%
– spożycie przetworzonego mięsa (>0 g/d) – 8,2%
– niskie spożycie ryb i owoców morza (<250 mg/d) – 7,8%
– niskie spożycie warzyw (<400 g/d) – 7,6%
– niskie spożycie owoców (<300 g/d) – 7,5%
– spożycie słodzonych napojów (>0 g/d) – 7,4%
– niskie spożycie produktów pełnoziarnistych(<125 g/d) – 5,9%
– niskie spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (<11% energii/d) – 2,3%
– wysokie spożycie nieprzetworzonego czerwonego mięsa (>14.3 g/d) – 0,4%
Warto zaznaczyć, że pomiędzy 2002 a 2012 rokiem liczba zgonów kardiometabolicznych/rok zmalała o 26,5%, na co największy wpływ miały korzystne zmiany w spożyciu wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, orzechów i ziaren oraz słodzonych napojów.
Zdaniem autorów przedstawione dane powinny być podstawą dla ustalania priorytetów w zakresie zdrowia publicznego.
W towarzyszącym edytorialu komentatorzy zwracają uwagę na ograniczenia związane z obserwacyjnym charakterem badań, na których podstawie powstały szacunki – czynnikami zakłócającymi mogły być np. różnice w statusie socjoekonomicznym i aktywności fizycznej. Uważają, że wynik dla orzechów/ziaren może być przeszacowany.
Komentatorzy zastanawiają się także, czy nie należałoby uwzględnić w analizie spożycia tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans, cukrów prostych i potasu.
Opracowano na podstawie: JAMA, 7 marca 2017
Marcin Kargul