Rita F. Redberg, Patrick G. O’Malley. Important Questions About Lung Cancer Screening Programs When Incidental Findings Exceed Lung Cancer Nodules by 40 to 1. JAMA Intern Med. Published online
US Preventive Services Task Force (USPSTF) zaleca coroczne badania przesiewowe w kierunku raka płuc za pomocą niskodawkowej tomografii klatki piersiowej (low-dose computed tomography, LDCT) dla bezobjawowych osób w wieku 55-80 lat, z wywiadem palenia co najmniej 30 paczkolat, którzy nadal palą lub rzucili palenie w ciągu ostatnich 15 lat [rozszerzone kryterium wiekowe badania National Lung Cancer Screening Trial (NLST)].
W JAMA Internal Medicine opublikowano pracę poświęconą implementacji tych wytycznych w 8 ośrodkach Veterans Health Administration.
Autorzy komentarza do pracy podkreślają, że spośród 4246 pacjentów spełniających kryteria skriningu na badanie zgodziło się tylko 2452 (58%) a wykonano je u 2106. U blisko 41% badanych stwierdzono patologie incydentalne, jak rozedma, inne nieprawidłowości w płucach czy zwapnienia tętnic.
Według obliczeń autorów komentarza na każdych 1000 przebadanych pacjentów u 10 wykryje się raka we wczesnym stadium (potencjalnie uleczalnego), u 5 raka zaawansowanego (nieuleczalnego). Jednocześnie u 20 zostaną przeprowadzone, w ostateczności niepotrzebne, procedury inwazyjne (bronchoskopia , torakotomia), a 550 doświadczy niepotrzebnego stresu i powtórnych badań CT.
Aktualne są pytania, czy korzyści przeważają nad szkodami (narażenie na promieniowanie, wysoki odsetek wyników fałszywie dodatnich, narażenie na niepotrzebne inwazyjne procedury) i czy takie badania skriningowe są opłacalne z perspektywy zdrowia publicznego. Odpowiedzieć na nie mogą odpowiednio zaprojektowane analizy farmakoekonomiczne.
W opinii autorów, do tego czasu bardzo ważne jest, aby odpowiednio kwalifikować pacjentów do badań przesiewowych, odpowiednio ich informować i podejmować wspólną decyzję.
Jest to bardzo istotne w świetle innej pracy z tego samego wydania pisma, w której na podstawie danych z National Health Interview Survey stwierdzono, że skriningowi w kierunku raka płuc często poddawane są osoby nigdy nie palące lub z paleniem w wywiadzie ale niespełniającym kryteriów USPSTF.
Opracowano na podstawie JAMA Internal Medicine, 30 stycznia 2017
Marcin Kargul