Pekka Oja i wsp. Associations of specific types of sports and exercise with all-cause and cardiovascular-disease mortality: a cohort study of 80 306 British adults. Br J Sports Med online (dostępny pełen tekst)
Korzyści zdrowotne wysiłku fizycznego wykazano jednoznacznie w wielu badaniach. W analizach epidemiologicznych aktywność fizyczna wiąże się z niższą umieralnością całkowitą w wieku średnim i starszym.
Dane dotyczące efektów poszczególnych rodzajów aktywności fizycznej są jednak ograniczone. Zagadnieniu temu poświęcona jest praca opublikowana w piśmie British Journal of Sports Medicine.
W analizie posłużono się danymi z 11 edycji populacyjnych badań ankietowych dotyczących zdrowia (Health Survey for England, HSE oraz Scottish Health Survey, SHeS) z lat 1994-2008, które łącznie objęły reprezentatywną próbę 80 306 osób w wieku 30-98 lat (średni wiek 52 lata, 54% kobiet).
Wśród zbieranych danych były informacje dotyczące aktywności fizycznej w czasie wolnym w 4 tygodniach przed ankietą. Ogółem u 44% uczestników aktywność fizyczna odpowiadała oficjalnym rekomendacjom. Aktywności sportowe pogrupowano w podobne kategorie.
Obserwacja trwała średnio 9 lat. W tym czasie zmarło 8 790 osób, w tym 1 909 z przyczyn sercowo-naczyniowych.
Tabela przedstawia redukcje umieralności dla poszczególnych rodzajów aktywności w porównaniu do osób nieaktywnych, w analizie wieloczynnikowej po uwzględnieniu m.in. BMI, edukacji, palenia, spożycia alkoholu i chorób współistniejących.
| Rodzaj aktywności (% uczestników) | Umieralność ogólna | Umieralność sercowo-naczyniowa |
| tenis/squash/badminton (3,6%) | – 47% | – 46% |
| pływanie (13,4%) | – 28% | – 41% |
| aerobik/gimnastyka/taniec (6,4%) | – 27% | – 36% |
| jazda na rowerze (9,9%) | – 15% | – 7% NS |
| bieganie (5%) | – 13% NS | – 9% NS |
| piłka nożna/rugby (3,1%) | – 18% NS | – 10% NS |
Nieco zaskakujący brak znamienności statystycznej dla niektórych form aktywności autorzy tłumaczą stosunkowo niewielką liczba zdarzeń i szerokimi przedziałami ufności. W przypadku biegania znaczenie może mieć też ocena tylko w odniesieniu do poprzedzających 4 tygodni, co nie pozwoliło na odróżnienie aktywności utrwalonej od epizodycznej. Dla piłki nożnej/rugby na wynik mogła wpłynąć sezonowość uprawiania tego sportu.
Należy także mieć na uwadze, że badanie ma charakter obserwacyjny co nie pozwala na wnioskowanie o zależności przyczynowo-skutkowej. Tym niemniej wyniki są kolejnym materiałem dowodowym na poparcie tezy o korzyściach zdrowotnych aktywności fizycznej.
Opracowano na podstawie: British Journal of Sports Medicine, 28 listopada 2016
Marcin Kargul