Zapalenia górnych dróg oddechowych – czy wybierane są antybiotyki pierwszego rzutu?

Adam L. Hersh i wsp. Frequency of First-line Antibiotic Selection Among US Ambulatory Care Visits for Otitis Media, Sinusitis, and Pharyngitis. JAMA Intern Med. Published online

Badania wskazują że co najmniej 30% antybiotyków przepisanych w opiece ambulatoryjnej w USA jest niepotrzebnych. Nieprawidłowe stosowanie antybiotyków to także niepotrzebne wybieranie leków o szerokim spektrum, kiedy równie skuteczny byłby lek o węższym spektrum.

Zapalenia ucha środkowego, zatok i gardła łącznie są przyczyną co trzeciej recepty na antybiotyk doustny w warunkach ambulatoryjnych (40 milionów  recept rocznie). W JAMA Internal Medicine opublikowano pracą poświęconą antybiotykoterapii tych chorób.

Według wytycznych, jeśli są wskazania do antybiotykoterapii, lekami pierwszego rzutu są: w zapaleniu ucha środkowego amoksycylina lub alternatywnie amoksycylina z kwasem klawulanowym przy towarzyszącym zapaleniu spojówek,   w zapaleniu zatok   amoksycylina lub  amoksycylina z kwasem klawulanowym oraz w zapaleniu gardła penicylina lub amoksycylina.

Analizowano dane z badań National Ambulatory Medical Care Survey i National Hospital Ambulatory Medical Care Survey, łącznie ponad 5 tysięcy pacjentów.

Zgodne z wytycznymi leczenie pierwszorzutowe zastosowano średnio u 52% z nich, wskaźnik ten wahał się od 37% u dorosłych z zapaleniem zatok lub gardła do 67% u dzieci zapaleniem ucha środkowego. Najczęściej stosowanymi lekami o szerokim spektrum były makrolidy.

Autorzy podkreślają, że zgodnie aktualną wiedzą około 10% populacji wykazuje nadwrażliwość  na antybiotyki beta-laktamowe a kolejne 10% wizyt mogło być związanych z nieskutecznością leczenia pierwszorzutowego, a wiec około 80% pacjentów powinno było otrzymać lek pierwszorzutowy.

Wyniki wskazują, że problem nieprawidłowego stosowania antybiotyków nie dotyczy tylko ich przepisywania gdy nie jest to konieczne, ale też wyboru nieprawidłowych leków, co musi być uwzględnione dla osiągnięcia celów sformułowanych w dokumencie National Action Plan for Combating Antibiotic-Resistant Bacteria.

Opracowano na podstawie JAMA Internal Medicine, 24 października 2016

Marcin Kargul

 

0 replies on “Zapalenia górnych dróg oddechowych – czy wybierane są antybiotyki pierwszego rzutu?”