Ayodele Odutayom i wsp. Atrial fibrillation and risks of cardiovascular disease, renal disease, and death: systematic review and meta-analysis. BMJ 2016;354:i4482 (dostępny pełen tekst)
W BMI opublikowano wyniki przeglądu systematycznego i meta-analizy badań poświęconych tytułowemu zagadnieniu. Do analizy włączono 104 badania kohortowe z udziałem 9 686 513 osób (587 867 z migotaniem przedsionków – AF).
Największe względne ryzyko (relative risk, RR) u osób z AF odnotowano dla niewydolności serca (4,99, 95% CI 3.04 do 8.22), a następnie dla udaru niedokrwiennego (2.33 , 95% CI 2.17 do 2.71).
Dla innych zdarzeń wskaźniki względnego ryzyka wyniosły: zgony sercowo-naczyniowe 2,03; poważne incydenty sercowo-naczyniowe 1,96; nagła śmierć sercowa 1,88; przewlekła choroba nerek 1,64; choroba niedokrwienna serca 1,61, umieralność całkowita 1,46, miażdżyca tętnic obwodowych 1,31. Dla udaru krwotocznego różnica nie osiągnęła znamienności statystycznej.
Tak wiec największy, pięciokrotny wzrost ryzyka u osób z AF dotyczył zapadalności na niewydolność serca, podczas gdy ryzyko udaru niedokrwiennego rosło 2,3 razy. W liczbach bezwzględnych odnotowano 11,1 przypadków nowo rozpoznanej niewydolności serca na 1000 pacjentolat obserwacji.
W opinii autorów na podstawie tych danych nie można dowodzić związku przyczynowego, ale zależność AF z całym szeregiem chorób sugeruje, że AF jest markerem leżących u podłoża wspólnych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.
Dla przykładu, nadciśnienie występuje u 90% pacjentów z AF i przyczynia się do przewlekłej choroby nerek, udaru i zawału serca.
Obserwacja, że nowe doustne antykoagulanty nie mają istotnych korzyści w odniesieniu do innych niż udar zdarzeń, również sugeruje nie-przyczynowy charakter omawianej zależności .
Zdaniem autorów wyniki mogą mieć implikacje w odniesieniu do priorytetów prewencji. Względny i bezwzględny wzrost ryzyka dla niektórych zdarzeń innych niż udar był większy niż dla udaru. Istnieje potrzeba opracowania specyficznych interwencji dla ich prewencji w populacji z migotaniem przedsionków.
Opracowano na podstawie: BMJ, 6 września 2016
Marcin Kargul