Shanshan Li i wsp. Association of Religious Service Attendance With Mortality Among Women. JAMA Intern Med. Published online
Praktyki religijne są częste w USA: 83% deklaruje modlitwę a 43% uczestnictwo w obrzędach religijnych w poprzedzającym tygodniu.
Uważa się, że religia może korzystnie wpływać na zachowanie, emocje i czynności poznawcze, integrację społeczną a tym samym na dobre samopoczucie i zdrowie. Są też opinie, że może mieć wpływ niekorzystny na zdrowie, np. poprzez poczucie winy czy niepokoju.
Dotychczasowe badania tego zagadnienia miały ograniczenia metodologiczne – niedostateczną ocenę możliwości odwrotnej przyczynowości (reverse causation) czy brak oceny potencjalnych mediatorów analizowanego związku.
W JAMA Internal Medicine opublikowano pracę opartą na badaniu Nurses’ Health Study. Praktyki religijne oceniano w latach 1992-2012 poprzez wypełniane przez uczestniczki (n= 74 534) kwestionariusze. W analizowanym okresie odnotowano 13 537o zgonów.
W wieloczynnikowej analizie uwzględniającej czynniki ryzyka i czynniki związane ze stylem życia, uczestnictwo w obrzędach religijnych więcej niż raz w tygodniu w porównaniu z brakiem uczestnictwa wiązało się z niższą o 33% umieralnością całkowitą (HR 0.67; 95%CI, 0.62-0.71; P < .001). Współczynniki ryzyka dla zgonów sercowo-naczyniowych i nowotworowych wynosiły odpowiednio: 0.73 (95%CI, 0.62-0.85; P < .001) i 0.79 (95%CI, 0.70-0.89; P < .001).
Istotnymi potencjalnymi mediatorami wykazanego związku były: wsparcie społeczne (23% efektu), różnice w zakresie objawów depresji (11%) i palenia (22%) oraz optymizm (11%). Inne możliwe mechanizmy zależności nie oceniane w badaniu to zdaniem autorów większa odporność psychiczna i radzenie sobie ze stresem, poczucie sensu i samodyscyplina.
A zatem częste praktyki religijne wiązały się z niższą umieralnością. W opinii autorów religia i duchowość mogą być niedocenianymi źródłami informacji dla lekarzy.
Opracowano na podstawie: JAMA Internal Medicine, 16 maja 2016
Marcin Kargul