William C. Cushman, David C. More HOPE for Prevention with Statins. NEJM inline (dostepny pełen tekst)
Podczas kongresu American College of Cardiology ogłoszono wyniki badania HOPE-3 (Heart Outcomes Prevention Evaluation ) z jednoczesną publikacją trzech prac w NEJM.
Badanie oceniało w schemacie czynnikowym 2×2 stosowanie statyny (rosywastatyna 10 mg/dobę) i leczenia hipotensyjnego (kandesartan 16 mg + hydrochlorotiazyd 12,5 mg/dobę) vs placebo u 12 705 osób z pośrednim ryzykiem sercowo-naczyniowym (mężczyźni ≥ 55 lat i kobiety ≥ 60 lat bez rozpoznanej choroby sercowo-naczyniowej). Średnie wyjściowe wartości ciśnienia skurczowego wynosiły ok. 138 mm Hg, stężenia cholesterolu całkowitego ok. 201 mg/dl. Mediana obserwacji wyniosła 5,6 roku.
Rosuwastatyna spowodowała redukcję zdarzeń sercowo-naczyniowych o 24% (bezwzględna różnica vs placebo 1,1 punktu procentowego). Jest to zgodne z wynikami metaanaliz dotyczących prewencji pierwotnej.
Leczenie hipotensyjne nie wiązało się z istotną redukcją ryzyka, taką redukcję (27%) wykazano tylko w najwyższym tercylu wyjściowej wartości ciśnienia skurczowego (>143.5 mm Hg).
Autorzy komentarza wśród potencjalnych przyczyn braku efektu leczenia hipotensyjnego wymieniają stosunkowo małe obniżenie ciśnienia (6.0/3.0 mm Hg) oraz niskie wyjściowe ryzyko. W niedawnym badaniu SPRINT, które wykazało skuteczność intensywnego leczenia hipotensyjnego, badani mieli wyjściowo wyższe ryzyko a obniżenie ciśnienia w porównaniu do kontroli było dwukrotnie większe.
Ponadto, leki hipotensyjne stosowane w badaniu HOPE-3 nie wykazały w uprzednich badaniach redukcji twardych punktów końcowych w dawkach takich jak w HOPE-3. Skuteczność hydrochlorotiazydu jest niższa niż leków tiazydopodobnych, zdaniem autorów komentarza np. szeroko stosowany w USA chlortalidon mógłby być skuteczniejszy.
Wyniki łącznego stosowania statyny i leków hipotensyjnych są ogólnie spójne z wynikami oddzielnych interwencji, nie obserwowano efektu synergistycznego ani niekorzystnych interakcji.
A zatem wyniki badania HOPE-3 sugerują, ze rosuwastatyna w dawce 10 mg/dobę jest bardziej skuteczna niż kandesartan 16 mg + hydrochlorotiazyd 12,5 mg/dobę u pacjentów stosunkowo niskiego ryzyka, jakkolwiek nie wykluczają, że bardziej skuteczna terapia hipotensyjna również przyniosłaby korzyści kliniczne.
Opracowano na podstawie: NEJM online, 2 kwietnia 2016
Marcin Kargul