Estefanía Toledo i wsp. Mediterranean Diet and Invasive Breast Cancer Risk Among Women at High Cardiovascular Risk in the PREDIMED Trial A Randomized Clinical Trial. JAMA Internal Medicine Published online
W 2012 roku u 1,7 mln kobiet postawiono diagnozę raka piersi. Badano różne diety i ich składniki jako modyfikowalny czynnik ryzyka, który może być związany z rozwojem raka piersi. Dotychczasowe informacje na ten temat pozostają niespójne, a jedyny przekonujący dowód dotyczy zwiększonego ryzyka raka piersi przy znacznej konsumpcji alkoholu.
Nawyki dietetyczne mieszkańców regionu morza śródziemnego zwracają szczególną uwagę, ponieważ historycznie częstość zachorowań na raka piersi w tym miejscu była niższa niż w krajach Europy północnej, środkowej czy w Stanach Zjednoczonych. Dieta śródziemnomorska (Mediterranean Diet, MeDiet) charakteryzuje się dużą zawartością roślin, ryb, a zwłaszcza oliwy z oliwek. Już badanie Lyon Diet Heart Study wykazało że wśród uczestników stosujących dietę śródziemnomorską ryzyko raka (wszystkie podtypy) było o 61% niższe niż w grupie uczestników stosujących dietę ubogotluszczowa zalecaną przez American Heart Association. Niemniej jednak brakuje dowodów na związek MeDiet z konkretnymi nowotworami.
Na łamach JAMA Internal Medicine opublikowano wyniki randomizowanego badania PREDIMED, w którym oceniono związek MeDiet z ryzykiem wystąpienia raka piersi. Badanie zostało przeprowadzone wśród pacjentek POZ w Hiszpanii. Do badania włączono za pośrednictwem lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej 4282 kobiety w wieku od 60 do 80 lat będące w grupie wysokiego ryzyka chorób układu krążenia (rak piersi był drugorzędowym punktem końcowym badania). Uczestniczki zostały losowo przydzielone do 3 grup. Pierwsza stosowała MeDiet uzupełnioną oliwą z oliwek extra-virgin, druga MeDiet uzupełnioną mieszanką orzechów, trzecia kontrolna grupa dietę z ograniczeniem zawartości tłuszczów.
Po średnim czasie obserwacji wynoszącym 4,8 roku zidentyfikowano 35 potwierdzonych przypadków raka sutka. Współczynnik zapadalności (na 1000 osób/rok) wynosił 1.1 dla MeDiet z dodatkiem oliwy z oliwek, 1,8 dla MeDiet z orzechami, oraz 2,9 dla grupy kontrolnej. W analizie wieloczynnikowej ryzyko względne vs grupa kontrolna wynosiło 0,32 (95% CI, 0.13-0.79) dla MeDiet z oliwą i 0,59 (95% CI, 0.26-1.35) dla MeDiet z orzechami.
Jest to pierwsze badanie z randomizacją ukazujące efekt długoterminowej interwencji dietetycznej na częstość występowania raka piersi. Sugeruje korzystny wpływ diety śródziemnomorskiej z dodatkiem oliwy z oliwek extra-virgin w profilaktyce raka piersi. Wyniki te pochodzą z wtórnej analizy badania i opierają się na niewielu incydentalnych przypadkach, a więc muszą być potwierdzone w dłuższym okresie obserwacji z większą liczbą przypadków.
Strategie zapobiegawcze stanowią najbardziej rozsądne podejście w walce z rakiem. Interwencje przeprowadzane w badaniu PREDIMED mogą stanowić użyteczny schemat profilaktyki raka piersi, ponadto korzystne efekty dotyczą nie tylko zachorowania na raka piersi lecz także profilaktyki wielu innych chorób.
Opracowano na podstawie JAMA Internal Medicine, 14 września 2015
Emilia Kudraszew