Sibu P saha i wsp. Surgical, interventional and device innovations in the management of hypertension. Int j Angiol 2015;24:1
W International Journal of Angiology ukazał się artykuł omawiający nowe podejście do terapii nadciśnienia tętniczego (NT).
Z szacunków Kanadyjskiego Programu Nadciśnienia Tętniczego wynika, że uzyskanie optymalnych wartości ciśnienia tętniczego pozwoliłoby na redukcję 2/3 udarów mózgu i ½ zawałów serca. Zapobieganie uszkodzeniu narządów docelowych polega przede wszystkim na redukcji wartości ciśnienia tętniczego oraz stosowaniu blokowaniu układu renina-angiotensyn aldosteron. U pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym (cukrzyca, choroba wieńcowa) rygorystyczna kontrola ciśnienia przyczynia się do poprawy rokowania. Ocenia się, że ryzyko sercowo-naczyniowe podwaja się ze wzrostem ciśnienia o 20/10 mm Hg, przy założeniu optymalnych wartości ciśnienia na 120/80 mm Hg.
Oporne na leczenie NT wymaga nowego podejścia terapeutycznego, w tym technik inwazyjnych. Angioplastyka tętnic nerkowych jest wykonywana od ponad 37 lat zastępując prawie całkowicie leczenie operacyjne. Obecnie wskazaniem do zabiegów angioplastyki zwężenie tętnic przy stopniowej lub gwałtownej dysfunkcji nerek, ciężkim NT niekontrolowane farmakologicznie, pogarszaniu wydolności nerek w trakcie stosowania blokerów osi renina-angiotensyna-aldosteron, a także nawracających obrzękach płuc. W żadnym badaniu nie wykazano jednak, że angioplastyka tętnic nerkowych prowadzi do redukcji powikłań w porównaniu z kompleksowo prowadzoną farmakoterapią.
Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że za upośledzenie funkcji wydzielniczej nerek w NT odpowiada nadmierna aktywacja współczulna w obrębie nerek (RSNA). Uwzględniając interakcje pomiędzy centralną aktywacją współczulną a aktywacją nerkową wysunięto nową koncepcję postępowania – denerwację tętnic nerkowych. Polega ona na przerwaniu połączenia pomiędzy ośrodkami współczulnymi jako próby normalizacji NT. Stąd zastosowanie ablacji tętnic nerkowych z użyciem specjalnych cewników.
We wstępnych badaniach wykazano skuteczność tej techniki. Niemniej jednak w przeprowadzonym ostatnio badaniu klinicznym nie wykazano istotnych różnic pomiędzy grupą kontrolna i interwencji. Obecnie badane są nowe urządzenia stosujące wielopunktowe elektrody lub wykorzystujące fale ultradźwiękowe. Zgodnie ze stanowiskiem Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego denerwacja tętnic nerkowych powinna być stosowana u osób z opornym na leczenie NT, które nie może być kontrolowane farmakologicznie lub modyfikacją stylu życia.
Do nowych, testowanych obecnie urządzeń należy urządzenie sterujące rytmem oddechu zgodnie z tonami muzyki, generowanymi komputerowo. Wykazano związek pomiędzy technikami relaksacyjnymi a redukcją NT. Innym podejściem jest implantacja chirurgiczna urządzeń stymulujących baroreceptory i w tym mechanizmie prowadząc do rozszerzenia naczyń korzystnie modyfikując równowagę współczulno -przywspółczulną. Pewną ciekawostką jest także fakt, że atorwastatyna i simwastatyna prowadzi także do poprawy wrażliwości baroreceptorów i być może obniżania ciśnienia tętniczego.
Opracowano na podstawie: International Journal of Angiology, marzec 2105
Tomasz Rywik