Kwas foliowy w prewencji udaru mózgu: China Stroke Primary Prevention Trial

M. Stampfer i W. Willett. Folate supplements for stroke prevention. Targeted trial trumps the rest. JAMA 2015;313(13):1321-1322

M. Stampfer i W. Willet w komentarzu redakcyjnym na łamach JAMA powracają do tematu roli kwasu foliowego w prewencji zdarzeń sercowo-naczyniowych. Takie  potencjalne  działanie ma  uzasadnienie patofizjologiczne, m.in. poprzez wpływ kwasu foliowego wspólnie z witaminą B12 na obniżenie stężenia prozakrzepowo działającej homocysteiny, co może zmniejszyć nasilenie procesów miażdżycowych.

Dotychczasowe badania wskazywały jednak, że suplementacja kwasu foliowego w celu prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego nie przyniosła redukcji zdarzeń naczyniowych. Autorzy wskazują na szereg przyczyn metodologicznych związanych z takimi wnioskami. Należy do nich fakt, że badania te planowano w ramach prewencji wtórnej u osób, które i tak otrzymywały baterię leków, zwykle o silniejszym działaniu przeciwmiażdżycowym, niż modulująca przebieg zdarzeń suplementacja kwasu foliowego. Ponadto nie wykazano, aby mutacja genotypu TT reduktazy metyltetrahydrofolianu skojarzona z niższymi stężeniami kwasu foliowego sprzyjała zdarzeniom sercowo-naczyniowym.

W opozycji do tych wniosków stają wyniki badania oceniającego pierwotną prewencję udaru, które opublikowano w tym samym wydaniu JAMA (China Stroke Primary Prevention Trial (CSPPT). W badaniu tym 20 702 mieszkańców Chin w wieku 45-75 lat  z nadciśnieniem tętniczym  randomizowano do terapii enalapril plus kwas foliowy lub enalapril plus placebo. Badanie zakończono po 4,5 roku, wcześniej niż planowano, ze względu na istotnie mniejszą częstość pierwszych udarów mózgu w grupie leczonej kwasem foliowym – 2,7% vs 3,4% dla grupy placebo. Różnica ta była większa, jeżeli uwzględniono podgrupę wyjściowo z niskim stężeniem kwasu foliowego, gdzie w porównywanych grupach odpowiednie częstości pierwszych udarów wyniosły 2,8% vs 4,6%.

Przedstawione badanie podkreśla znaczenie, jakie składniki żywieniowe mogą odgrywać w prewencji jednej z częstszych chorób układu sercowo-naczyniowego. Ma to duże znaczenie dla strategii prewencji pierwotnej udarów mózgu. W przypadku USA kwas foliowy jest często suplementowany w produktach spożywczych, natomiast miliony osób na świecie mieszkają w obszarach niedoboru tej substancji. Należą do nich północne Chiny, Bangladesz czy Skandynawia.

Pamiętać należy przy tym, że ważnym źródłem kwasu foliowego są zielone warzywa, owoce i soki owocowe, orzechy oraz rośliny strączkowe.

Zdaniem autorów w populacjach, w których osiągniecie adekwatnego stężenia kwasu foliowego za pomocą diety jest trudne,  wyniki badania uzasadniają   potrzebę wzbogacania produktów spożywczych o kwas foliowy, ewentualnie jego suplementację w postaci preparatów.

Opracowano na podstawie: JAMA, 7 kwietnia 2015

Marek Kowrach

0 replies on “Kwas foliowy w prewencji udaru mózgu: China Stroke Primary Prevention Trial”