Birgit Watzke i wsp – Effectiveness and cost-effectiveness of a guideline-based stepped care model for patients with depression: study protocol of a cluster-randomized controlled trial in routine care LINK: BMC Psychiatry 2014;14:230 (dostępny pełen tekst)
Depresja jest częstą i poważna chorobą, wiążącą się z dużym cierpieniem dla pacjentów. Brak porozumienia między lekarzami różnych specjalności utrudnia leczenie zgodne z rekomendacjami. Postępowanie w depresji jest olbrzymim wyzwaniem dla systemu opieki zdrowotnej i generuje znaczne pośrednie i bezpośrednie koszty.
Na łamach BMC Psychiatry ukazała się praca Birgit Watzke i wsp. poświęcona protokołowi badania na temat skuteczności i efektywności kosztowej stopniowanego modelu leczenia depresji.
Celem pracy jest wdrożenie i ocena stopniowanego modelu leczenia depresji opartego na rekomendacjach, składającego się z opcji terapeutycznych różniących się intensywnością i lokalizacją, w tym terapii o niewielkiej intensywności z użyciem innowacyjnych technologii.
Do randomizowanego kontrolowanego badania interwencyjnego włączono chorych z depresją leczonych w podstawowej opiece zdrowotnej. Ich stan oceniany jest przy pomocy ankiet wypełnianych w czterech punktach czasowych w ciągu roku. Pacjenci w grupie interwencyjnej (n=660) leczeni są przy pomocy modelu stopniowanego, przez zespół multidyscyplinarny, składający się z lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, psychoterapeutów, psychiatrów oraz zaplecza szpitalnego.
Model stopniowany obejmuje następujące etapy: pierwszy, dla chorych z łagodnym epizodem depresyjnym – obserwacja, z monitorowaniem co dwa tygodnie, drugi – biblioterapia lub praca własna w specjalnym programie komputerowym, psychoterapia telefoniczna, trzeci – psychoterapia lub farmakoterapia, czwarty – łączona psycho- i farmakoterapia w warunkach ambulatoryjnych lub szpitalnych. Dwa pierwsze kroki prowadzone są przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Chorzy w grupie kontrolnej (n=200) otrzymują standardowe leczenie.
Głównym przedmiotem zainteresowania badaczy jest skuteczność stopniowanego modelu leczenia depresji. Pierwotnym punktem końcowym badania będzie zmiana w zakresie objawów depresji oceniana przy pomocy kwestionariusza PHQ-9, wtórnym – odpowiedź na leczenie, remisja i nawrót choroby oraz funkcjonalna jakość życia (oceniana za pomocą kwestionariuszy SF-12 i EQ-5D-3 L), a także inne cechy kliniczne i psychosocjalne, pośrednie i bezpośrednie koszty oraz wskaźnik efektywności kosztowej. Dodatkowo oceniano akceptację modelu jako całości oraz poszczególnych jego składowych i stosowanie się do zaleceń.
Stopniowany model leczenia pozwala na integrację wielu osób zaangażowanych w terapię depresji, rozwija innowacyjne i oparte na doświadczeniu elementy leczenia. W przypadku pozytywnych rezultatów, wprowadzenie takiego modelu do praktyki klinicznej może znacząco poprawić sytuację pacjentów z depresją oraz interakcje między pracownikami ochrony zdrowia na wielu poziomach.
Opracowane na podstawie: Internet / 20 sierpnia 2014
Magdalena Wiśniewska