Stephen M. Stahl – Mechanism of action of agomelatine: a novel antidepressant exploiting synergy between monoaminergic and melatonergic properties LINK: CNS Spectrums 2014;19:207
Na łamach CNS Spectrums ukazała się praca autorstwa Stephena M. Stahla dotycząca mechanizmu działania agomelatyny.
Agomelatyna jest nowym lekiem przeciwdepresyjnym o mechanizmie działania różnym od pozostałych środków. Łączy on działanie antagonistyczne przeciwko receptorom 5HT2C i agonistyczne w stosunku do receptorów MT1 i MT2. Żaden z tych mechanizmów pojedynczo nie wykazuje jednak pełnej skuteczności w terapii depresji.
Blokowanie receptorów serotoninergicznych 5HT2C powoduje pobudzanie wyrzutu dopaminy i norepinefryny w korze przedczołowej. Blokowanie receptorów 5HT2C to działanie cechujące wiele leków o działaniu przeciwdepresym, takich jak kwetiapina, olanzapina, mirtazapina, leki trójcykliczne i, być może, asenapina.
Stymulowanie receptorów melatoninergicznych MT1 i MT2 prowadzi do zsynchronizowania rytmu okołodobowego. Połączenie działania antagonistycznego w stosunku do receptorów 5HT2C i agonistycznego wobec receptorów MT1 i MT2 skutkuje synergizmem, w wyniku którego dochodzi do większego wyrzutu dopaminy i norepinefryny niż w przypadku jedynie blokowania receptora 5HT2C oraz innych reakcji, takich jak wzrost stężenia neurotropowego czynnika pochodzenia mózgowego (brain derived neurotrophic factor, BDNF) w korze przedczołowej i zmniejszenie indukowanego stresem wyrzutu glutaminianu w ciele migdałowatym.
W teorii synergizm ten odpowiada za działanie przeciwdepresyjne agomelatyny i może być składową unikalnego profilu klinicznego tego leku. Przedstawione cechy kliniczne agomelatyny są spójne z jej znanym efektem farmakologicznym, jako że niedobór dopaminy i norepinefryny teoretycznie wiąże się z obniżonym nastrojem, utratą zainteresowań i odczuwania zadowolenia, brakiem energii, zaburzeniami koncentracji i funkcji poznawczych oraz zmniejszeniem wiary we własne możliwości.
Podsumowując, agomelatyna jest lekiem, który nie tylko zmniejsza nasilenie objawów negatywnych, takich jak poczucie winy i lęk, ale także poprawia afekt pozytywny i powoduje zmniejszenie anhedonii, funkcji poznawczych, koncentracji uwagi oraz poprawę życia emocjonalnego, nie powodując przy tym zaburzeń funkcji seksualnych.
Opracowane na podstawie: Internet / Czerwiec 2014
Magdalena Wiśniewska