Adrian V. Hernandez – Serelaxin: insights into its haemodynamic, biochemical, and clinical effects in acute heart failure LINK: Eur Heart J 2014; 35:410
Od lat trwają bezskuteczne poszukiwania nowych leków, które zrewolucjonizowałyby leczenie ostrej niewydolności serca (ONS). Badania kliniczne nie wykazały dotychczas skuteczności syntetycznych peptydów natriuretycznych, levosimendanu, czy rolofiliny w odniesieniu do zmniejszenia duszności, redukcji częstotliwości zaostrzeń niewydolności serca i hospitalizacji oraz śmiertelności, zarówno w obserwacji krótko, jak i długoterminowej. Ich stosowanie było także związane z wyższym ryzykiem wystąpienia zdarzeń niepożądanych.
Jedną z substancji wykazujących potencjał terapeutyczny w ONS jest serelaksyna – rekombinowany polipeptyd relaksyny 2, hormonu regulującego zmiany hemodynamiczne w trakcie ciąży poprzez rozszerzenie naczyń tętniczych, zwiększenie rzutu serca i przepływu nerkowego. Badanie RELAX-AHF ujawniło niewielką poprawę duszności i redukcję częstości zaostrzeń NS, zmniejszenie zastoju, czasu hospitalizacji, długości pobytu w oddziale intensywnej terapii oraz 180-dniowego ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, w porównaniu z placebo. W pokrewnych badaniach przeprowadzonych przez Metra i wsp. stosowanie serelaksyny w ONS zmniejszało poziom biochemicznych markerów niewydolności serca, uszkodzenia nerek i wątroby. Wyniki te stwarzały nadzieję na przełom w leczeniu ONS.
Autor omawia badanie Ponikowskiego i wsp., w którym oceniano parametry hemodynamiczne, biochemiczne oraz kliniczne 20-godzinnego wlewu serelaksyny vs placebo zastosowanego w pierwszych 48-godzinach hospitalizacji. Badanie to wykazało niewielkie zmniejszenie ciśnienia kapilarnego, przy stabilnych wartościach indeksu sercowego, w 8 godzinie od rozpoczęcia wlewu. Obserwowano też istotną statystycznie redukcję ciśnienia w tętnicy płucnej, ciśnienia w prawym przedsionku i oporu płucnego, jak również oporu systemowego oraz niewielkie zmniejszenie skurczowego i rozkurczowego ciśnienia tętniczego, w porównaniu z placebo. Pozostałe zmiany obejmowały poprawę klirensu kreatyniny i zmniejszenie stężenia NT-proBNP w surowicy. Nie odnotowano zmian w częstości tętna, występowaniu omdleń i epizodów hipotensji. Rezultaty te są zgodne z wynikami badania RELAX-AHF.
Naczyniorozkurczowe działanie serelaksyny jest odpowiedzialne za poprawę parametrów hemodynamicznych i klinicznych ONS w obserwacji krótkoterminowej. Długoterminowe efekty działania leku pozostają jednak niewyjaśnione. W badaniu Ponikowskiego stwierdzono redukcję całkowitej śmiertelności w trakcie 180-dniowej obserwacji, przy braku wpływu leku na częstość rehospitalizacji. Warto zwrócić uwagę, że żaden z dotychczas badanych leków w ONS nie zmniejszał prawdopodobieństwa rehospitalizacji, a zastosowanie rekombinowanego petydu natriuretycznego (nesiritide) nie było związane z redukcją 30-dniowej śmiertelności. Opisywane wyniki badania z serelaksyną należy traktować z dużą ostrożnością ze względu na małą liczebność badanej grupy i różnice w towarzyszącej terapii ONS oraz charakterystykę badanej grupy (średni wiek 69 lat, SBP≥115mmHg oraz eGFR≥30 ml/min/1.73m2). Niemniej jednak, dotychczasowe badania potwierdzają przydatność serelaksyny w terapii ONS i budzą nadzieje na przyszłość.
Opracowane na podstawie: European Heart Journal / 14 lutego 2014
Tomasz Rywik