A.J. Scheen i B. Charbonnel – Effects of glucose-lowering agents on vascular outcomes in type 2 diabetes: a critical reappraisal LINK: Diabetes & Metabolism 2014 online
Na łamach Diabetes and Metabolism, w artykule przeglądowym przedstawiono dotychczasową wiedzę o skuteczności leczenia cukrzycy, przede wszystkim w kontekście prewencji późnych naczyniowych powikłań cukrzycy.
Podsumowując już na wstępie należy stwierdzić, że nie dysponujemy mocnym orężem w terapii hiperglikemii, zapewniającym jednocześnie bezspornie skuteczną prewencję późnych powikłań cukrzycy typu 2, zwłaszcza w zakresie powikłań sercowo-naczyniowych. Świadczą o tym badania, poczynając od UKPDS, poprzez takie prace jak ACCORD, ADVANCE, VADT do najnowszych z zastosowaniem alogliptyny i saxagliptyny.
W badaniach wpływ terapii hipoglikemizujacej na redukcję śmiertelności całkowitej, sercowo-naczyniowej czy ograniczenie liczby zawałów mięśnia sercowego był niewielki lub żaden, zauważalny po wielu latach stosowania takiego leczenia lub tylko, gdy intensywną terapię hipoglikemizującą wprowadzano na początku choroby.
Niewielkie efekty leczenia hipoglikemizującego mogą zależeć od indukowanego lekami przyrostu masy ciała, a także zwiększenia ryzyka hipoglikemii. Hipoglikemia może z kolei zwiększać ryzyko klinicznych manifestacji miażdżycy poprzez nasilenie procesów zapalnych oraz procesów zakrzepowych.
Hiperglikemia może być jedynie markerem zwiększonego ryzyka naczyniowego, które bardziej zależy od towarzyszących zaburzeń: nadciśnienia tętniczego, dyslipidemii, stanu prozakrzepowego, czy też endoteliopatii. W cukrzycy typu 1, którą autorzy rozpatrują wyłącznie jako stan hiperglikemiczny, wpływ intensywnej kontroli glikemii na powikłania makronaczyniowe widoczny jest dopiero po kilkunastu latach (badanie DCCT-EDIC).
Terapia hipoglikemizująca natomiast wywiera większy wpływ na powikłania o charakterze mikroangiopatii. Zmniejsza się istotnie częstość wczesnych stadiów retinopatii i nefropatii. W badaniu ADVANCE w grupie leczonej intensywnie (terapia oparta na gliklazydzie MR) stwierdzono zmniejszenie częstości schyłkowej niewydolności nerek oraz mikro – i makroalbuminurii (odpowiednio o 65%, 9% i 30%). Interwencja w późnych stadiach mikroangiopatii nie przynosi trwałej poprawy.
Pomimo zastrzeżeń przedstawionych powyżej można sformułować pewne wnioski praktyczne. Leczenie hipoglikemiczne jest szczególnie istotne we wczesnych fazach choroby. Należy ograniczyć przy tym możliwość przyboru masy ciała i ryzyko hipoglikemii. W leczeniu cukrzycy typu 2 szczególnie ważna jest redukcja innych czynników ryzyka np. nadciśnienia tętniczego, dyslipidemii.
Opracowane na podstawie: Internet / Czerwiec 2014
Marek Kowrach