Matthew Walker – Status epilepticus: an evidence based guide BMJ 2005;331:673
W British Medical Journal ukazał się artykuł przeglądowy na temat rozpoznawania stanu padaczkowego i postępowania w przypadku jego wystąpienia.
Według definicji stan padaczkowy to przedłużający się, trwający minimum 30 minut, napad. Częstość jego występowania ocenia się na 10-60 przypadków na 100 000 osobo-lat.
Ponad połowa przypadków nie ma związku z padaczką. Najczęstszą przyczyną stanu padaczkowego u dzieci jest gorączka w przebiegu różnego rodzaju infekcji. U dorosłych głównymi ostrymi przyczynami są: udar, hipoksja, zaburzenia metaboliczne, zatrucie alkoholem lub jego odstawienie.
W kolejnych częściach artykułu autor, Matthew Walker szeroko prezentuje cechy charakterystyczne poszczególnych form napadów, leczenie, postępowanie w przypadku ataków nawracających i rokowanie. Najwięcej uwagi poświęca leczeniu.
Aby zapobiec groźnym powikłaniom, które mogą pojawić się w przebiegu stanu padaczkowego, należy równocześnie z podaniem leków podać pacjentowi tlen, kontrolować ciśnienie tętnicze, uzupełnić płyny, podać glukozę (w przypadku podejrzenia hipoglikemii) w połączeniu z 250 mg tiaminy, gdy podejrzewamy niedożywienie. Lekami pierwszego rzutu w przypadku ataku drgawkowego są benzodiazepiny: lorazepam lub diazepam, a następnie fenytoina. Diazepam podany doodbytniczo, hamuje powtarzające się napady u około 70% pacjentów, a podany dożylnie przerywa napad padaczkowy w 60-80% przypadków. Jako leku pierwszego rzutu można użyć lorazepamu dożylnie. Jego skuteczność w przerywaniu ataku wynosi 60-90%. Ma on nad diazepamem przewagę, polegającą na dłuższym czasie połowiczej redystrybucji, przez co lepiej zapobiega nawrotom drgawek. U około połowy pacjentów, którzy nie zareagowali na benzodiazepiny, skuteczna jest fenytoina.
W przypadku trwania stanu padaczkowego, pomimo podania benzodiazepiny i odpowiedniej dawki fenytoiny, dalsze postępowanie powinno być prowadzone w warunkach oddziału intensywnej terapii. Polega ono na zastosowania anestezji. U wszystkich chorych należy zbadać poziom glukozy w surowicy, gazometrię, ocenic funkcję nerek, wątroby, poziom wapnia i magnezu, morfologię, układ krzepnięcia oraz poziom leków przeciwdrgawkowych. Zwykle konieczne jest także EKG, monitorowanie ciśnienia tętniczego i gazów oddechowych. W większości przypadków trzeba też wykonać pilną tomografię komputerową. Rokowanie w drgawkowym stanie padaczkowym jest poważne, a śmiertelność sięga 10-20%.
Opracowane na podstawie: BMJ / 2005-09-24