Jean S. Kutner i wsp – Safety and Benefit of Discontinuing Statin Therapyin the Setting of Advanced, Life-Limiting Illness. A Randomized Clinical Trial LINK: JAMA Intern Med. online
U chorych ze złym rokowaniem ryzyko stosowania niektórych leków może przeważać nad korzyściami klinicznymi, zwłaszcza jeśli korzyści te wymagają lat, aby być widoczne.
Statyny mogą być przykładem takich leków, brakuje jednak danych naukowych dotyczących zagrożeń i korzyści wynikających z zaniechania leczenia statynami u pacjentów z ograniczoną przewidywaną dalszą długością życia.
Ocena bezpieczeństwa oraz klinicznych i ekonomicznych skutków zaprzestania stosowania statyn u pacjentów objętych opieką paliatywną była celem omawianego badania. Wieloośrodkowa próba kliniczna o charakterze pragmatycznym była niezaślepiona i objęła 381 pacjentów z przewidywanym dalszą długością życia w zakresie 1 miesiąca do 1 roku. Wszyscy włączeni przyjmowali statyny od co najmniej 3 miesięcy w ramach prewencji pierwotnej lub wtórnej i nie mieli przed włączeniem do badania czynnej choroby sercowo-naczyniowej. Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grup albo zaprzestania albo kontynuacji terapii statynami, obserwacja trwała do roku, punktami końcowymi były: zgon w ciągu 60 dni (pierwotny punkt końcowy) oraz zdarzenia sercowo-naczyniowe, stan funkcjonalny, jakość życia (QOL), objawy, liczba stosowanych innych leków oraz koszty.
Średni wiek (SD) uczestników wynosił 74,1 (11,6) lat, 22,0% miało zaburzenia poznawcze, a 48,8% rozpoznanie raka. Odsetki osób zmarłych w ciągu 60 dni nie różniły się istotnie (odpowiednio 23,8% i 20,3%; 90% CI, -3,5% do 10,5%; p = 0,36). Jednocześnie jakość życia była wyższa w grupie, która zaprzestała przyjmowania statyn (średnia punktacja skali McGill 7,11 vs 6,85, p = 0,04). Niewielu uczestników doświadczyło zdarzeń sercowo-naczyniowych (13 w grupie odstawienia vs 11 w grupie kontynuacji). Koszty były niższe w grupie zaprzestania leczenia o 3,37 dolarów dziennie i ogółem 716 dolarów na pacjenta.
Wyniki badania wskazują, że przerwanie leczenia statynami nie wpływa na przeżycie. Chociaż zmniejszenie kosztów leczenia było umiarkowane, to wydaje się, że zaprzestanie leczenia u wybranych chorych może wiązać się z poprawą jakości życia. Zaletą badania jest jego pragmatyczny charakter z włączoną populacją reprezentatywną dla szerokiego zakresu chorych ze złym rokowaniem spotykanych w codziennej praktyce.
Biorąc pod uwagę wartość i symbolikę, jakie pacjenci mogą przypisywać lekom przyjmowanym przewlekłe w ramach prewencji, decyzja czy kontynuować terapię statynami powinna mieć charakter „skoncentrowany na pacjencie” (patient-centered) i być podejmowania w uzgodnieniu z nim. Należy prowadzić dalsze badania oceniające stosowanie innych leków (np. przeciwzakrzepowych, hipotensyjnych lub doustnych leków hipoglikemizujących) w populacjach z ograniczoną oczekiwana długością życia.
Opracowane na podstawie: Jama Internal Medicine / 23 marca 2015
Marcin Sokołowski
Chorych z nowotworami statyn nie daję. Pozostałym – z nadzieją poprawy zdrowia-podaję ezetymib. Z pozdrowieniami – senior – kardiolo.