Maria daGrau00e7a Cantarelli i wsp – Serum triglycerides, but not cholesterol or leptin, are decreased in suicide attempters with mood disorders LINK: Journal of Affective Disorders 172 (2015) 403 (dostępny pełen tekst)
Zachowania samobójcze są bardzo znaczącym i złożonym problemem zdrowia publicznego i powodują rocznie na świecie około miliona przedwczesnych zgonów. Samobójstwa oddziałują na zdrowie psychiczne rodziny, przyjaciół i społeczności.
Wiele prac poświęcono potencjalnym markerom biologicznym zwiększonego ryzyka zachowań samobójczych, które mogłyby być dodatkowymi narzędziami w prewencji i leczeniu, wśród nich wyróżnia się niskie stężenie cholesterolu i jego frakcji w osoczu. Koncepcja ta wymaga jednak dalszych badań, nie tylko w odniesieniu do profilu lipidowego, ale także protein związanych z tkanką tłuszczową, takich jak leptyna.
Zależność pomiędzy niskim stężeniem cholesterolu a zachowaniami samobójczymi nie jest w dalszym ciągu jasna, chociaż związek stężenia cholesterol ze zdrowiem psychicznym jest badany już od ponad wieku.
Przeprowadzono dwie meta-analizy. W pierwszej stwierdzono, że osoby z niskim stężeniem cholesterolu mają niewielkie ale znamiennie statystycznie zwiększenie ryzyka popełnienia samobójstwa. W drugiej nie wykazano, aby statyny zwiększały śmiertelność z powodów nie chorobowych (wypadki, urazy, samobójstwa).
W omawianym badaniu analizowano profil lipidowy u chorych z zaburzeniami depresyjnymi (depresja nawracająca lub choroba dwubiegunowa), którzy w ostatnim okresie podjęli próbę samobójczą (n=50) lub bez próby samobójczej w wywiadzie (n=36). Badano również stężenia leptyny, proteiny S100B, BDNF (brain-derived neurotrophic factor) oraz CRP.
Wykazano, że osoby z próbą samobójczą miały niższy wskaźnik masy ciała (BMI) i mniejszy obwód talii. Po uwzględnieniu tych zmiennych w analizie stwierdzono, że osoby z próbą samobójczą miały niższe stężenie trójglicerydów, bez różnic odnośnie cholesterolu całkowitego, LDL, HDL, leptyny, S100B, CRP i BDNF.
Ograniczeniem badania jest jego przekrojowy charakter, co nie pozwala ocenić, czy zmniejszenie stężenia trójglicerydów przyczynia się do zaburzeń nastroju, czy też zaburzenie nastroju poprzez spadek apetytu i wagi powoduje obniżenie stężenia trójglicerydów.
Zdaniem autorów badanie nie potwierdza hipotezy o znaczeniu stężenia cholesterolu dla ryzyka zachowań samobójczych, natomiast sugeruje znaczenie tkanki tłuszczowej i jej interakcji z ośrodkowym układem nerwowym.
Opracowane na podstawie: Journal of Affective Disorders / Luty 2015
Marcin Sokołowski