F. Orso i wsp – Newest additions to heart failure treatment LINK: Expert Opin Pharmacother. 2014;15:1849
W niewydolności serca (HF), pomimo pewnych postępów, śmiertelność 5-cio letnia wynosi nadal do 50%, a koszty leczenia są wysokie. Od wielu lat w HF z obniżoną frakcją wyrzucania (HFREF) standardem postępowania jest stosowanie inhbitorów konwertazy (ACEI), leków beta adrenolitycznych (BB) oraz antagonistów aldosteronu (AA). W ostatnim okresie dzięki badaniu SHIFT (Systolic Heart Failure Treatment with Ivabradine compared with placebo Trial), wprowadzono do leczenia iwabradynę, lek zwalniających rytm zatokowy, wykazując poprawę rokowania w HF.
Nadal poszukiwane są nowe leki hamujące odmienne szlaki patofizjologiczne. Obecnie prowadzonych jest lub jeszcze nie opublikowano wyników wielu badań. Należy do nich m.in. ATMOSPERE (Aliskiren Trial to Minimize OutcomeS in Patients with HEart failuRE ), w którym oceniano aliskiren w monoterapii lub w połączeniu z ACEI. Kolejne badanie to PARADIGM-HF (Prospective comparison of ARNI with ACE-I to Determine Impact on Global Mortality and morbidity in HF) oceniające skuteczność ARNI u osób w NYHA II-IV w odniesieniu do śmiertelności sercowo-naczyniowej oraz hospitalizacji z powodu HF (ARNI to leki będące inhibitorami receptora angiotensyny II oraz hamujące neprylizynę – neuroendopetydazę). Badanie to zostało przedwcześnie zakończone z powodu wyraźnych korzyści związanych ze stosowaniem leku.
Inną ciekawą inicjatywą jest badanie SOCRATES-REDUCED, w którym oceniany jest wpływ aktywatora receptora cyklazy guanylowej na stężenia hormonów natriuretycznych. Odmiennym badaniem jest eksperyment MOrbidity, mOrtality and mood in Depressed HF (MOOD-HF), w którym testowano stosowanie selektywnego inhibitora wychwytu serotoniny u osób z poważnymi epizodami depresyjnymi.
Dużo trudniejszym wyzwaniem z punktu widzenia farmakoterapii pozostaje HFpEF (niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzucania). Zdecydowania większość badań w których testowano sartany, spironolakton czy też ACEI nie przyniosła jednoznacznych rozstrzygnięć. W badaniu z ARNI (PARAMOUNT) wykazano dobrą tolerancję leku i redukcję stężenia peptydów natriuretycznych.
Również i w HFpEF toczy się obecnie kilka badań klinicznych. W eksperymencie PARAGON-HF z ARNI testowany jest wpływ leku na zgony i hospitalizacje. Podobnie jak w HFrEF tak i w HFpEF oceniana jest tolerancja oraz wpływ aktywatora receptora cyklazy guanylowej na hormony natriuretyczne (SOCRATES-PRESERVED). W kolejnym eksperymencie – EDIFY study (z iwabradyną) badany jest wpływ leku na parametry echokardiograficzne i czynnościowe oraz stężenia hormonów natriuretycznych.
Najbardziej skomplikowana sytuacja jest w odniesieniu do farmakoterapii w ostrej HF. W tym przypadku w okresie ostatnich 20 lat nie udało się wykazać, aby jakikolwiek lek wpływał korzystnie na przeżycie.
W podsumowaniu zdaniem ekspertów w obecnej sytuacji w HFrEF konieczne jest stosowanie standardowych leków o udokumentowanym wpływie na przeżywalności, w jak najwyższych dawkach. Pewne nadzieje na przyszłość budzą nowe leki – ARNI. W HFpEF brak jest leków o udokumentowanych korzyściach, chociaż uzasadnione wydaje się stosowanie AA, pomimo neutralnych dotychczas wyników badań. Nadzieje wiąże się z prowadzonymi badaniami.
Opracowane na podstawie: Internet / Wrzesień 2014
Tomasz Rywik