Chrysant S, Chrysant G – Future of Polypill Use for the Prevention of CardiovascularDisease and Strokes LINK: Am J Cardiol. 2014;114:641 (dostępny pełen tekst)
Choroby układu krążenia (CVD) są jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie. Nadciśnienie, hipercholesterolemia, zaburzenia metaboliczne i otyłość stanowią modyfikowalne czynniki ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych (CVRF). Szacuje się, że łączenie przyczyniają się one nawet do 80% tych zgonów. Dane epidemiologiczne wskazują, że modyfikowalne CVRF występują istotnie częściej po 50r.ż. Jak dotąd nie opracowano skutecznej farmakologicznej profilaktyki pierwotnej zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych.
W American Journal of Cardiology ukazał się interesujący artykuł dotyczący możliwego zastosowania wieloskładnikowej tabletki, zawierającej uznane leki wpływające na CVRF, w profilaktyce pierwotnej zdarzeń sercowo-naczyniowych i zgonu.
Pierwsze prace dotyczące takiego zastosowania tabletki wieloskładnikowej (zawierającej statynę, kwas foliowy, oraz diuretyk tiazydowy i B-bloker w małej dawce, a także ACEi) w populacji >55 r.ż pochodzą z 2003r. Udowodniono wtedy, że przyjmowanie takiej tabletki redukuje CVRF (obniża ciśnienie, wpływa na cholesterol) co, jak oszacowano, mogłoby istotnie zmniejszyć ryzyko rozwinięcia choroby niedokrwiennej serca, udaru i zgonu w tej populacji nawet o 80%. Pozytywny wpływ takiej tabletki udowodniono też w innych pracach (dostępnych jest 7 dużych badań, których autorzy nieznacznie modyfikowali skład tabletki, dołączając m.in. aspirynę, amlodypinę, oraz zamiennie traktując ACEi i sartany).
Dyskusyjna pozostaje grupa docelowa dla prewencji pierwotnej wieloskładnikową pigułką. Autorzy podkreślają, że podawanie tabletki wszystkim osobom po 55 r.ż jest w ostatecznym rachunku nieskuteczne i drogie. Również działania niepożądane niektórych leków (bradykardia przy B-blokerach, obrzęki przy amlodypinie czy krwawienia przy aspirynie), oraz przeciwwskazania do ich stosowania istotnie ograniczają używanie tych substancji w preparacie złożonym. Niektórzy autorzy sugerują, że pacjenci powinni być kwalifikowani do takiego leczenia przy pomocy oceny ryzyka wg skali SCORE oraz wskaźnika uwapnienia tętnic wieńcowych (coronary artery calcium score, CACS). Ocenia się, że wynik CACS=0 oznacza, że pacjent nie uzyska korzyści z profilaktyki pierwotnej tabletką wieloskładnikową, zaś wynik >100 oznacza, że korzyść będzie zdecydowana.
Autorzy wyliczyli także odnoszone korzyści finansowe przy stosowaniu wieloskładnikowej tabletki (analizowano tabletkę zawierającą aspirynę, bloker wapnia, statynę i ACEi) w prewencji pierwotnej. Na podstawie analizy koszt – korzyść przeprowadzonej w 6 krajach zauważono, że uzyskanie w ten sposób 1 QALY (wskaźnik określający 1 rok przeżyty w zdrowiu) to oszczędność w stosunku do ponoszonych nakładów wynosząca od ok.800-1200 dolarów zależnie od wyjściowego ryzyka zgonu (dla porównania w prewencji wtórnej to tylko ok.300-400 dolarów). Autorzy podkreślają ekonomiczne przesłanki do wprowadzenia takiej terapii.
Choć wprowadzenie prewencji pierwotnej przy pomocy tabletki wieloskładnikowej wciąż wiąże się z wieloma ograniczeniami, to w świetle obecnej wiedzy taka terapia może przynieść istotne korzyści.
Opracowane na podstawie: Internet / 15 sierpnia 2014
Łukasz Jankowski