K.J. Lipska i H.M. Krumholz – Comparing diabetes medications. Where do we set the bar? LINK: JAMA Internal Medicine 2014;174:317
W ostatnich latach zwiększa się ilość leków, które efektywnie działają hipoglikemizująco – obecnie w USA dostępnych jest 12 klas leków. Amerykańskie i europejskie towarzystwa diabetologiczne (ADA i EASD) wypracowały algorytm leczenia cukrzycy typu 2 lekami doustnymi. Oparto go na dostępnych danych klinicznych. Należy jednak pamiętać, że niewiele jest badań bezpośrednio porównujących skuteczność i działania niepożądane poszczególnych grup leków, co ogranicza racjonalny wybór pomiędzy nimi.
Problem ten omówiono na łamach JAMA Internal Medicine, wskazując na niedostatki aktualnie prowadzonych prób klinicznych. Celem ich jest przede wszystkim ocena efektywności kontroli glikemii, co wymaga krótszego czasu, a nie skuteczności terapii w zakresie prewencji powikłań cukrzycowych zarówno o charakterze mikroangiopatii i makroangiopatii. To ostatnie wymagałby, ze względu na tempo rozwoju części powikłań cukrzycowych, około 10 letniej obserwacji.
Próbę porównania skuteczności różnych leków stanowi rozpoczęte badanie The Glycemia Reduction Approaches in Diabetes: A Comparative Effectiveness (GRADE), w którym u badanych z niedawno wykrytą cukrzycą do leczenia metfrominą dołączono w randomizowanej próbie jeden z czterech leków: glimepiryd, sitagliptynę, liraglutyd lub długodziałający analog insuliny-glarginę. Punkt końcowy badania stanowiło wypadnięcie z zakresu optymalnej kontroli glikemii i przekroczenie poziomu HbA1c 7%.
Niestety celem badania nie jest ocena redukcji powikłań cukrzycy. Jest to tym bardziej istotne, że prowadzone ostatnio badania z gliptynami pokazały, że leki te, redukując stężenie glukozy, nie zwiększały ani nie zmniejszały ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych, będąc tym samym, z punktu widzenia zaleceń FDA, lekami bezpiecznymi. Jak zauważają autorzy komentarza, nie jest to jednak wynik, na jakim można się oprzeć w spersonalizowanej opiece nad chorym z cukrzycą.
Pozostaje więc przeprowadzenie niezależnych długotrwałych badań, których głównym założeniem będzie modyfikacja rozwoju powikłań u chorych z cukrzycą. Badania takie pozwoliłyby bardziej jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie który lek hipoglikemizujący wybrać – niestety badania takie nie zostały jeszcze, wg wiedzy autorów, zaplanowane.
Opracowane na podstawie: Jama Internal Medicine / Marzec 2014
Marek Kowrach