Przeszkody w optymalnym leczeniu nadciśnienia – przegląd systematyczny i metaanaliza

Khatib R i wsp – Patient and Healthcare Provider Barriers to Hypertension. Awareness, Treatment and Follow Up: A Systematic Review and Meta-Analysis of Qualitative and Quantitative Studies LINK: PLOS one 2014; 9 (1);1 (dostępny pełen tekst)

W PLOS one ukazała się metaanaliza, której autorzy, na podstawie dostępnej literatury medycznej, postawili sobie za cel określenie najczęściej występujących przeszkód w osiągnięciu satysfakcjonującej kontroli nadciśnienia tętniczego u pacjentów.

Nadciśnienie tętnicze (NT) jest wiodącym czynnikiem wpływającym na śmiertelność w populacji, odpowiedzialnym za 13% zgonów na świecie. Istnieje optymalny algorytm uzyskania satysfakcjonującej kontroli NT u pacjentów. Składa się on z trzech kroków: po pierwsze, należy zidentyfikować ryzyko i zwiększyć samoświadomość pacjenta, po drugie należy optymalnie dobrać leczenie, oraz modyfikować czynniki ryzyka, po trzecie zaś, należy zapewnić dobrą współpracę pacjenta przy wypełnianiu zaleceń oraz kontrolować jego ciśnienie tętnicze (RR).

Przełożenie tych zaleceń na praktykę nie jest jednak łatwe. Wiadomo, że wprowadzenie zmian w stylu życia i optymalna farmakoterapia wymaga silnej motywacji pacjenta, umiejętności (wiedzy), dobrej adaptacji oraz niezbędnego wsparcia ze strony lekarza oraz systemu ochrony zdrowia.

Autorzy opisywanej analizy wyodrębnili z baz MEDLINE, EMBASE i Global Health badania naukowe publikowane w okresie do lutego 2013, w których poruszano problemy związane z prawidłową kontrolą RR. Zidentyfikowano 69 (25 jakościowych i 44 ilościowe)   prac, 80% z nich było prowadzonych w USA.

Na ich podstawie oceniono, że ze strony lekarzy, największym ograniczeniem w osiągnięciu prawidłowej kontroli RR było postępowanie niezgodne z wytycznymi (w tym brak znajomości rekomendacji leczenia w konkretnych grupach chorych np. u starszych pacjentów z chorobami współistniejącymi, brak wiary w skuteczność rekomendacji, w skuteczność terapii konkretnymi lekami, niechęć do wdrażania agresywnej terapii hipotensyjnej z obawy przed działaniami niepożądanymi leków).

Zgłaszanie innych dolegliwości podczas wizyty sprawiało, że lekarze byli bardziej skłonni do bagatelizowania podwyższonego RR i wdrażania leczenia.  Medycy za złą kontrolę RR u pacjentów obwiniali złą organizację systemu ochrony zdrowia (zbyt mało czasu na wizytę, brak niezbędnego sprzętu, zbyt małą ilość personelu, brak miejsca).

Ze strony pacjenta istotną rolę w stosowaniu się do zaleceń (w tym do stosowania diety i regularnych ćwiczeń fizycznych) odgrywały koszty. Zwracał uwagę także brak wiedzy pacjentów dotyczący terapii NT, jak również brak świadomości choroby. Najczęstszą przyczyną niestosowania się do zaleceń lekarskich było zapominanie o przyjmowaniu leków, a także obawa przed potencjalnymi działaniami niepożądanymi, koszt terapii, zalecenie częstego przyjmowania/dobę, smak leków oraz wielkość tabletek.  Stres, lęk i depresja były najczęściej zgłaszanymi problemami, uniemożliwiającymi zmianę stylu życia  pacjenta na prozdrowotny. Pacjenci nie uważali leczenia NT za priorytetowe, co odbijało się na ich kontaktach z jednostkami systemu opieki zdrowotnej (rzadsze wizyty, stosowanie się do zaleceń).

Określenie potencjalnych czynników wpływających na kontrolę RR pomoże osiągnąć satysfakcjonującą kontrolę NT w populacji.

Opracowane na podstawie: Internet / 15 stycznia 2014
Łukasz Jankowski

0 replies on “Przeszkody w optymalnym leczeniu nadciśnienia – przegląd systematyczny i metaanaliza”