S.D. Fihn – Bending the curve on cardiovascular risk LINK: JAMA Internal Medicine 2014;174:48
S.D. Fihn w komentarzu na łamach JAMA Internal Medicine omawia współczesną koncepcję prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego. Zwraca uwagę na fakt, że ostatnie 4 dekady przyniosły w USA 33% redukcję śmiertelności sercowo-naczyniowej. Związane to było z poprawą skuteczności leczenia nadciśnienia tętniczego, hipercholesterolemii, cukrzycy oraz z ograniczeniem palenia papierosów.
Autor sugeruje, że epidemia otyłości i cukrzycy może nie tylko ograniczyć, ale całkowicie odwrócić powyższy trend. Wysiłki nakierowane wyłącznie na leczenie chorób układu krążenia wiążą się z rosnącymi kosztami, które i tak dla chorób układu sercowo-naczyniowego szacuje się w USA na 360 miliardów dolarów rocznie. Profilaktyka może się okazać w tym zakresie bardziej efektywna w kalkulacji kosztów, ale czy podobnie skuteczna? W praktyce dość duży sukces w tym zakresie zależy od interwencji farmakologicznych tj. od leczenia nadciśnienia tętniczego i hipercholesterolemii. Mniejszy efekt jest widoczny dla interwencji mających na celu modyfikację stylu życia. Wprowadzenie prozdrowotnej diety, redukcja masy ciała, zwiększenie aktywności fizycznej okazały się skuteczne jedynie w niewielkim stopniu.
Powyższe stwierdzenie potwierdza wieloośrodkowe badanie, którego wyniki opublikowano w tym samym numerze czasopisma. Osoby po ostrym epizodzie wieńcowym randomizowano do interwencji behawioralnej mającej na celu nie tylko zwiększenie stopnia przestrzegania zasad terapii farmakologicznej, ale wykształcenie modelu zachowań prozdrowotnych (House of Education). W badaniu nie potwierdzono korzyści klinicznych takiej interwencji.
Autor komentarza uważa, że istnieje racjonalne wytłumaczenie tego faktu. Dopatruje się wyczerpania formuły tworzonej dla pojedynczego pacjenta. Co było w tym zakresie możliwe do osiągnięcia wykonano już w poprzednich latach. Prewencja powinna uwzględnić strukturalne zmiany dotyczące grup społecznych. Interwencja w obszarze polityki, ekonomii, handlu, infrastruktury może w chwili obecnej być jedynym sposobem wymuszenia skutecznych zmian w stylu życia zmieniających dietę i aktywność fizyczną.
Opracowane na podstawie: Jama Internal Medicine / Styczeń 2014
Marek Kowrach