Piotr Musiałek – If current inhibition and mortality reduction in heart failure: more than just a u2018pure’ effect of lowering heart rate LINK: Kardiologia Polska 2013;71:764 (dostępny pełen tekst)
W Kardiologii Polskiej ukazała się praca poglądowa wyjaśniająca znaczenie blokowania kanału If w niewydolności serca, wykraczające poza tradycyjne rozumienie tego zagadnienia.
Rolą kanału If jest regulacja nachylenia spontanicznej depolaryzacji, a tym samym częstości impulsów generowanych przez komórki węzła zatoko-przedsionkowego. Ze względu na zależność od wewnątrzkomórkowego cAMP, prąd If jest regulowany przez agonistów receptorów beta adrenergicznych i receptorów muskarynowych. Poza tym, niezależnie od regulacji autonomicznej, prąd If jest modyfikowany przez tlenek azotu, poprzez szlaki wewnątrzkomórkowe.
W warunkach fizjologicznych funkcjonalny prąd If jest stwierdzany jedynie w komórkach węzła zatokowo-przedsionkowego. Natomiast czynnościowo nieaktywny prąd If jest obecny także w zdrowych miocytach z komór, a brak jego aktywności wynika z niewielkiej ekspresji tych kanałów oraz zbyt ujemnych zakresów aktywacji kanałów.
W niewydolności serca punkt aktywacji kanałów If jest przesunięty w kierunku mniej ujemnych potencjałów. Stąd, w szczególnych warunkach, w komórkach miopatycznych prąd If może przejąć funkcje ektopowego rozrusznika w miokardium komór prowadząc do arytmii komorowych, a nawet zgonów arytmicznych. W niewydolności serca dochodzi do aktywacji współczulnej i zwiększonej syntezy tlenku azotu. Zwiększone napięcie adrenergiczne na poziomie węzła zatokowo-przedsionkowego prowadzi do przyśpieszenia częstości rytmu serca, natomiast na poziomie mięśnia komór katecholaminy są odpowiedzialne za wyzwalanie arytmii komorowych. Z danych piśmiennictwa wynika, że pewną rolę może odgrywać stymulacja zależna od prądu If.
Dysponujemy pracami wskazującymi na skuteczność iwabradyny w hamowaniu komorowych arytmii w eksperymencie ze zwiększoną ekspresją kanałów If w mięśniu komór. Podsumowując dostępne dane należy stwierdzić, że część efektu terapeutycznego iwabradyny może być związana z hamowaniem prądu „rozrusznika” If w zmienionym miokardium komór. Stąd wydaje się, ze korzystne działanie leku u pacjentów z niewydolnością serca nie jest jedynie czystym efektem zwolnienia rytmu serca związanym z blokadą kanału If w węźle zatokowym.
Opracowane na podstawie: Internet / Lipiec 2013
Tomasz Rywik