Michael Berk i wsp – Aspirin: a review of its neurobiological properties and therapeutic potential for mental illness LINK: BMC Med 2013;11:74 (dostępny pełen tekst)
Na łamach BioMed Central ukazała się praca Michaela Bercka i wsp. dotycząca właściwości neurobiologicznych kwasu acetylosalicylowego i jego zastosowania w chorobach psychicznych.
Istnieje wiele doniesień na temat roli stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego oraz dysfunkcji mitochondriów w patofizjologii zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, schizofrenia, choroba afektywna, dwubiegunowa czy choroba Alzheimera. Przykładowo, stwierdzono, że poziom białka C-reaktywnego i interleukiny 6 jest znacznie wyższy u chorych z depresją niż w grupie kontrolnej. W dwóch badaniach wykazano normalizację parametrów produktów oksydacji w okresie remisji choroby.
Kwas acetylosalicylowy jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym, nieodwracalnym inhibitorem cyklooksygenazy 1 i 2 (COX-1 i COX-2). Ponadto indukuje endogenną produkcję szlaków sygnałowych, w tym lipoksyn, które wytłumiają reakcję zapalną i obniżają poziom biomarkerów stanu zapalnego, w tym białka C-reaktywnego, czynnika martwicy nowotworów czy interleukinu 6, jednak nie wpływają na cytokiny hamujące, takie jak interleukina 4 i 10. Kwas acetylosalicylowy może zmniejszać stres oksydacyjny i chronić przed uszkodzeniem spowodowanym oksydacją.
Aktualne doniesienia z badań klinicznych i przedklinicznych sugerują, że aspiryna może być korzystna w zaburzeniach nastroju i schizofrenii, a badania epidemiologiczne wskazują, że duże dawki leku są związane z mniejszym ryzykiem rozwoju choroby Alzheimera. W jednym z badań wykazano, że podawanie łączne aspiryny z fluoksetyną u chorych z depresją poprawia wyniki leczenia w porównaniu z fluoksetyną w monoterapii. Stwierdzono także, ze lek ten zmniejsza nasilenie objawów osiowych schizofrenii.
Aspiryna, jeden z najstarszych leków stosowanych w lecznictwie, może okazać się potencjalnym nowym środkiem w leczeniu chorób neuropsychiatrycznych i może dostarczać nowych dowodów na rolę stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego w patofizjologii tych schorzeń. Niezbędne są dalsze badania nad rolą aspiryny w psychiatri i neurologii.
Opracowane na podstawie: BMC Psychiatry / 18 marca 2013
Magdalena Piątkowska