Haidong Wang i wsp – Age-specifi c and sex-specifi c mortality in 187 countries, 1970u20132010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010 LINK: Lancet 2012;380:271
Oszacowanie liczby zgonów w zależności od płci i wieku jest kluczowym wyjściowym elementem oceny obciążenia chorobami oraz przedwczesnej śmiertelności w populacji.
W Lancet opublikowano tablice trwania życia oraz roczną liczbę zgonów w 187 krajach w latach 1970-2010. Dla każdego kraju oszacowany został trend śmiertelności dzieci poniżej 5 roku życia oraz prawdopodobieństwo zgonu dorosłych (pomiędzy 15 a 59 rokiem życia).
Uzyskane w ten sposób wyniki posłużyły za dane wejściowe do systemu względnego modelu tablic trwania życia. Zbudowano model w celu ekstrapolacji śmiertelności do 110 roku życia. Wszystkie wskaźniki zgonów i liczby zostały przedstawione z 95% przedziałem niepewności (ang. uncertainty intervals, UIs).
W latach1970-2010 oczekiwana długość życia w momencie urodzenia dla mężczyzn wzrosła na świecie z 56,4 lat (95% UI 55,5–57,2) do 67,5 lat (66,9–68,1), natomiast dla kobiet zwiększyła się z 61,2 lat (60,2–62,0) do 73,3 lat (72,8–73,8). Oczekiwana długość życia w momencie urodzenia rosła o 3-4 lata w każdej dekadzie od 1970 roku, z wyjątkiem lat dziewięćdziesiątych (w których odnotowano wzrost oczekiwanej długości życia o 1,4 lat dla mężczyzn oraz 1,6 lat dla kobiet).
Od 2004 roku rejestrowano istotne zmniejszenie śmiertelności we wschodnim i południowym rejonie Afryki Subsaharyjskiej, pokrywające się ze zwiększeniem finansowania terapii antyretrowirusowej i profilaktyki przeciwmalarycznej.
Zmiany w oczekiwanej długości życia w zależności od płci między 1970 a 2010 rokiem wyniosły od wzrostu o 23-29 lat na Malediwach i w Bhutanie do spadku o 1-7 lat na Białorusi, Ukrainie, w Lesoto oraz Zimbabwe.
Wg wyników badania GBD 2010 ogółem na świecie w 2010 roku zmarło 52,8 mln osób, ok. 13,5% więcej niż w 1990 roku (46,5 mln). W 2010 roku proporcjonalnie więcej zgonów wystąpiło u osób powyżej 69 roku życia (42,8% w 2010 roku vs 33,1% w 1990 roku), a 22,9% z nich dotyczyło osób w wieku co najmniej 80 lat. Zgony dzieci w wieku poniżej 5 roku życia spadły o prawie 60% w porównaniu z rokiem 1970 (16,4 mln w 1970 roku vs 6,8 mln w 2010 roku).
We wszystkich regionach, włączając obszary najbardziej dotknięte epidemią HIV/AIDS, zanotowano wzrost średniego wieku w momencie zgonu.
Podsumowując, na przestrzeni ostatnich czterdziestu lat oczekiwana długość życia wciąż rosła. Istnieją jednak znaczące różnice w tym zakresie pomiędzy poszczególnymi grupami wiekowymi i krajami, a priorytetem jest obecnie zmniejszenie śmiertelności w krajach o niskich i średnich dochodach. Natomiast poprawa w zakresie urzędowej rejestracji zgonów na świecie ułatwiłaby śledzenie trendów śmiertelności w skali globalnej.
Opracowane na podstawie: Lancet / 15 grudnia 2012
Ewa Kowalik