R.W. Lam – Onset, time course and trajectories of improvement with antidepressants LINK: Eur Neuropsychopharmacol 2012;22:S492
Na łamach European Neuropsychopharmacology przedstawiono analizę współcześnie przeprowadzonych badań poświęconych skuteczności leczenia depresji środkami farmakologicznymi.
Powszechnie przyjmuje się, że efekty działania leków przeciwdepresyjnych należy oceniać po 6-8 tygodniach. Autorzy artykułu wskazują, że tę skuteczność można i należy oceniać wcześniej, już w okresie pierwszych dwóch tygodni od zastosowania leku. W analizie przeprowadzonej przez Stassena i wsp., w której 7 leków przeciwdepresyjnych porównano z placebo stwierdzono, że średni okres do początku poprawy objawów depresji wynosił 2 tygodnie.
Szczególnie przydatna może być ocena niektórych objawów – np. zaburzeń snu oraz psychicznych i somatycznych objawów lęku. Ustąpienie lub zmniejszenie tych objawów w okresie pierwszych dwóch tygodni może prognozować dobre efekty leczenia depresji po 8 tygodniach.
Skuteczność leczenia po dwóch tygodniach badana za pomocą skal depresji staje się ważnym predyktorem późnej poprawy. Poprawa w zakresie objawów powyżej 20% prognozowała utrzymanie korzystnej odpowiedzi po 6-8 tygodniach leczenia. W jednym z badań wczesna poprawa oznaczała utrzymanie się jej w dłuższej perspektywie czasowej u 53% osób, natomiast brak takiej poprawy oznaczał, że 90% spośród tych osób nie odniesie późnych korzyści. Do podobnych wniosków doprowadza analiza indywidualnych trajektorii odpowiedzi na leki przeciwdepresyjne. W przypadku odpowiedzi na leki przeciwdepresyjne poprawa objawów widoczna jest od momentu włączenia leków i jej występowanie wiąże się z długotrwałą skutecznością leczenia.
Wnioski z powyższych obserwacji wydają się być oczywiste. Efekty leczenia należy oceniać już we wczesnych okresach, co nabiera szczególnego znaczenia w warunkach hospitalizacji i możliwości przewidzenia trwałej poprawy na podstawie wstępnych efektów leczenia. Brak poprawy w okresie 2-3 tygodni powinien skłonić do modyfikacji leczenia przeciwdepresyjnego.
Opracowane na podstawie: Internet / 2012
Marek Kowrach