Jorge P. Ribeiro – Efficacy of trimetazidine: lessons from meta-analyses LINK: Heart Metab 2012;55:25u201328 (dostępny pełen tekst)
Optymalna farmakoterapia u pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową (ChW) powinna obejmować leki wpływające na progresję choroby oraz leki stosowane w kontrolowaniu objawów. Przeprowadzono niewiele badań porównawczych, których siła statystyczna byłaby wystarczająca do oceny skuteczności różnych leków przeciwdławicowych u pacjentów z przewlekłą ChW bez przebytego w ostatnim okresie zawału serca. Obecnie obowiązujące wytyczne opierają się zatem w większości na metanalizach małych randomizowanych badań klinicznych.
W ostatnim czasie ukazało się kilka prac przeglądowych i metaanaliz podsumowujących skuteczność stosowania trimetazydyny. Ponieważ pacjenci z ChW i współistniejącą niewydolnością serca charakteryzują się wysoką częstością zdarzeń klinicznych, dwie z opublikowanych analiz dotyczyły wpływu trimetazydyny na wydolność fizyczną i wyniki kliniczne w tej grupie chorych.
Gao i wsp. przeanalizowali 17 badań obejmujących 955 pacjentów z niewydolnością serca i wykazali poprawę w zakresie wymiarów i frakcji wyrzutowej lewej komory, jak również wydolności wysiłkowej, u chorych otrzymujących trimetazydynę. Co ciekawe, frakcja wyrzutowa ulegała zwiększeniu nie tylko u pacjentów z niedokrwienną etiologią niewydolności serca, ale także u chorych z uszkodzeniem funkcji lewej komory o mechanizmie innym niż niedokrwienie. Wydaje się zatem, iż trimetazydyna może wywierać swój efekt niezależnie od poprawy ukrwienia mięśnia serca. Wyniki pracy sugerowaly także istotną redukcję śmiertelności (ryzyko względne 0,29; 95% CI 0,17-0,49; p<0,01) oraz częstości hospitalizacji (ryzyko względne 0,42; 95% CI 0,30 – 0,58; p<0,01) u chorych z niewydolnością serca.
Kolejna metaanaliza (Zhang i wsp.) obejmowała 16 badań (884 pacjentów), a jej wyniki potwierdziły istotną redukcję częstości hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych (ryzyko względne 0,43; p=0,03) wśród chorych z niewydolnością serca.
W grupie chorych ze stabilną ChW przeprowadzono dotychczas trzy metaanalizy. W 2003 roku Marzilli i Klein opublikowali pierwszą pracę obejmującą 12 badań (868 pacjentów), w której stwierdzono, że trimetazydyna wydłuża czas trwania wysiłku (do momentu osiągnięcia 1 mm obniżenia odcinka ST w teście wysiłkowym) oraz redukuje częstość występowania epizodów dławicy. Podobne wnioski wysnuli Ciapponni i wsp. poddając metanalizie 23 badań obejmujących ponad tysiąc chorych ze stabilną ChW.
Największa metanaliza przeprowadzona została przez Danchin i wsp. W pracy uwzględniono 218 badań (19 028 chorych), w tym wyniki niepublikowanego uprzednio badania VASCO. Potwierdzono skuteczność trimetazydyny w zakresie poprawy tolerancji wysiłku, zmniejszenia epizodów dławicy oraz zużycia krótkodziałających nitratów w porównaniu z placebo. Dla porównania z innymi lekami przeciwdławicowymi nie wpływającymi na częstość rytmu serca przeprowadzono metanalizy sieciowe, które wykazały skuteczność działania trimetazydyny zbliżoną do efektu przeciwdławicowego długodziałających nitratów, pochodnych dihydropirydynowych, nikorandilu i ranolazyny.
Opracowane na podstawie: Internet / Czerwiec 2012
Ewa Kowalik