Herman Pontzer i wsp – Hunter-Gatherer Energetics and Human Obesity LINK: Plos One online (dostępny pełen tekst)
Szacuje się, że do 2015 roku jedna trzecia populacji świata będzie miała nadwagę, a jedna dziesiąta będzie spełniała kryteria otyłości. O negatywnych skutkach zdrowotnych nadwagi i otyłości, takich jak cukrzyca typu 2, choroby układu sercowo-naczyniowego i niektóre nowotwory, wiadomo już od dawna.
Wzrost masy ciała jest skutkiem braku balansu energetycznego, z podażą kalorii przekraczającą ich wydatek. Społeczne skutki pandemii otyłości są od dłuższego czasu przedmiotem powszechnego zainteresowania. Generalnie, uważa się, że wzrastająca częstość występowania otyłości wynika ze stacjonarnego trybu życia mieszkańców krajów rozwiniętych. Aktualny zachodni model życia różni się znacznie od modelu łowcy-zbieracza, charakterystycznego dla naszych przodków. Różnice w diecie i aktywności fizycznej są częściowo odpowiedzialne za pandemię otyłości. Może to wynikać z niskiej aktywności fizycznej i mniejszego wydatku energetycznego lub zmian w diecie i spożywania przetworzonych, bogatych w cukry proste produktów.
Aby potwierdzić tezę o zależności pomiędzy spowodowaną przemianami cywilizacyjnymi mniejszą aktywnością fizyczną a otyłością Herman Pontzer i wsp. zbadali dzienny bilans energetyczny ludności z populacji Hadza – łowców-zbieraczy żyjących na sawannie w północnej Tanzanii, oceniając, czy ludność ta wydatkuje więcej energii w ciągu dnia niż mieszkańcy krajów rozwiniętych. Do oceny wydatku energetycznego użyto metody podwójnie znakowanej wody.
Zgodnie z przewidywaniami, poziom aktywności fizycznej był wyższy w populacji Hadza niż w populacji krajów rozwiniętych, jednak dobowy wydatek energetyczny w przeliczeniu na masę ciała w dwóch badanych grupach nie różnił się. Ilość energii użytkowanej podczas chodzenia i odpoczynku była również podobna.
A zatem, jak konkludują autorzy pracy, podobny wydatek energetyczny tak różnych kulturowo populacji zmienia nasze dotychczasowe przekonania dotyczące genezy otyłości, bowiem jak się okazuje zachodni tryb życia wcale nie wiąże się z mniejszym zużyciem kalorii. Dzienny wydatek energetyczny wynika z niezależnych od różnic kulturowych uwarunkowań fizjologicznych. Współczesna pandemia otyłości wydaje się być bardziej powiązana ze zmianami w diecie.
Opracowane na podstawie: Internet / 25 lipca 2012
Magdalena Piątkowska